Wtorek, 19 marca 2024
Dziennik wyroków i ogłoszeń sądowych
Rej Pr. 2512 | Wydanie nr 5867
Wtorek, 19 marca 2024
2011-10-23

Sąd nad Wymiarem Sprawiedliwości we Wrocławiu

W sobotę 22 października 2011r, we Wrocławiu, odbył się zapowiadany już wcześniej "Okrągły Stół Środowisk Prawniczych". Wspólnie obradowali sędziowie, prokuratorzy, pracownicy sądów, prokuratur, adwokaci i radcy prawni. Tematem spotkania był stan polskiego Wymiaru Sprawiedliwości.

Obrady "Okrągłego Stołu Środowisk Prawniczych" rozpoczął Prezes Stowarzyszenia Sędziów Iustitia, sędzia Maciej Strączyński, od dramatycznego stwierdzenia: "To nie tak miał wyglądać Okrągły Stół dla Wymiaru Sprawiedliwości! Od wielu miesięcy zwracaliśmy się o zwołanie okrągłego stołu z udziałem przedstawicieli wszystkich władz oraz środowisk prawniczych. Celem miała być rzetelna debata o kształcie polskiego wymiaru sprawiedliwości oraz systemu ochrony prawa. Podobne apele wystosowały zgromadzenia kilkudziesięciu sądów okręgowych i apelacyjnych oraz Ogólnopolskie Zebrania Przedstawicieli Sądów Okręgowych i Apelacyjnych. Szansa na rzetelną debatę została jednak zaprzepaszczona, ponieważ politycy zignorowali głos środowisk prawniczych, w tym ostrzeżenia przed zagrożeniami dla niezawisłości sądów." - mówił prezes Iustiti.

"Wypada się cieszyć, że chociaż Prokuratura Generalna potraktowała sędziów i prokuratorów tu zebranych i przysłała godnego reprezentanta, jakim jest Dyrektor Biura Spraw Konstytucyjnych Andrzej Stankowski"

"W toku prowadzonych prac nie ukrywano, że celem ustawy jest poddanie sądów i sędziów kontroli władz politycznych poprzez ich szersze podporządkowanie ministrowi sprawiedliwości"- kontynuował dalej sędzia Strączyński. " Sędzia nie może być marionetką, nie może być związany cudzymi decyzjami. Sytuacja Wymiaru Sprawiedliwości nie poprawi się poprzez nadzór, ale dzięki usprawnieniu procedur prawnych. Obecnie, dokonywane zmiany w prawie, naznaczone są już na wstępie wadami wrodzonymi i grzechem pierworodnym; po uchwaleniu od razu wędrują do poprawki."

Z kolei Wiceprezes Związku Zawodowego Prokuratorów i Pracowników Prokuratur RP, prokurator Jacek Skała nakreślił obecną sytuację Prokuratury RP, która jest wg niego również nie najlepsza. Przypomniał, że przepisy regulujące działalność Prokuratury RP pochodzą z poprzedniej epoki (lata osiemdziesiąte XX w.) i nie przystają do obecnych realiów. Proponuje powołanie Komisji, na wzór Komisji Kodyfikacyjnej, ale "z udziałem wszystkich osób zasiadających na sali sądowej; sędziów, prokuratorów, adwokatów i radców prawnych, która zajęła by się przygotowaniem przepisów gruntownie rewitalizujących polski Wymiar Sprawiedliwości". Prokurator Skała wskazał również na niepokojący trend likwidacyjny w Prokuraturze RP. Zlikwidowano centralne struktury do walki ze zorganizowaną przestępczością oraz lokalne wydziału ds. przestępczości gospodarczej. "Prokuratorzy stoją na stanowisku, że to właśnie specjalizacja gwarantuje wysoki poziom pracy polskiej Prokuratury"- dodał Jacek Skała.

We wrocławskim Okrągłym Stole, uczestniczyła również przedstawicielka Krajowej Rady Sądowniczej, Prezes Sądu Okręgowego we Wrocławiu, Sędzia Ewa Barnaszewska. "KRS apelowała do rządu o naprawę Wymiaru Sprawiedliwości, ale nas jako reprezentantów tego Wymiaru Sprawiedliwości się nie szanuje; to właśnie poszanowanie, powinno być przyczynkiem do obecności przy tym okrągłym stole polityków, dysydentów." Sędzia Barnaszewska zwróciła również uwagę na aspekt złego wizerunku sędziów i prokuratorów w społeczeństwie. "Społeczeństwo ma złą opinię o reprezentantach Wymiaru Sprawiedliwości z powodu pewnego rodzaju przyzwolenia ze strony rządzących i polityków, którzy nie szanują sędziów, prokuratorów - wymiaru sprawiedliwości jako całości."
"Musimy być siłą i głośno mówić, żebyśmy byli słyszalni!"- zakończyła Sędzia Barnaszewska.

"Musimy wpłynąć na polityków i uzmysłowić im, że tylko niezawisły i dobrze zorganizowany sąd jest gwarantem prawidłowego i bezpiecznego funkcjonowania państwa" - powiedział Prokurator Niziołek, ze Stowarzyszenia Obrony Prokuratorów. "Musimy również poprawić swój obraz w mediach; łatwiej mediom pokazać pijanego prokuratora niż sędziego, który przeprowadził sprawę z 30 oskarżonymi i tysiącami tomów akt sprawy. Konieczne jest współdziałanie na polu poprawy wizerunku w mediach".

W końcowej części burzliwej debaty, głos zabrała Wiceprezes Stowarzyszenia Sędziów Iustitia Sędzia Jolanta Korwin-Piotrowska; postulowała o stworzenie Federacji Organizacji Prawniczych, która to stanowiłaby jedyną a dzięki temu i zdecydowanie mocniejszą reprezentację wszystkich środowisk związanych ogólnie pojętym Wymiarem Sprawiedliwości w Polsce. Postulat ten spotkał się z wielkim entuzjazmem zebranych. Wrocławski sędzia Tomasz Zawiślak, zaapelował w związku z tym, o konkretny plan działań i wyrysowanie tzw. "mapy drogowej", która będzie pomocna w kolejnych etapach działań skonsolidowanego środowiska prawniczego.

"Okrągły Stół Środowisk Prawniczych" zakończony został odczytaniem dokumentu końcowego, który to został jednomyślnie przyjęty przez wszystkich uczestników tego spotkania.

Tekst dokumentu końcowego:

Wrocław 22 października 2011 r.

Dokument końcowy „Okrągłego Stołu Środowisk Prawniczych”

Stowarzyszenie Sędziów Polskich „Iustitia” oraz Związek Zawodowy Prokuratorów i Pracowników Prokuratury RP od wielu miesięcy zwracały się o zwołanie okrągłego stołu z udziałem przedstawicieli wszystkich władz oraz środowisk prawniczych, którego celem miała być rzetelna debata o kształcie polskiego wymiaru sprawiedliwości oraz systemu ochrony prawa. Podobne apele wystosowały zgromadzenia kilkudziesięciu sądów okręgowych i apelacyjnych oraz Ogólnopolskie Zebrania Przedstawicieli Sądów Okręgowych i Apelacyjnych.

Podjęcie dyskusji, o którą apelowały środowiska prawnicze, było szczególnie uzasadnione z uwagi na prace parlamentarne, prowadzone nad zmianami w obowiązujących regulacjach dotyczących w szczególności Prawa o ustroju sądów powszechnych. Stanowiły one szansę na opracowanie całkowicie nowych, przemyślanych rozwiązań prawnych, które po ponad 20 latach od transformacji ustrojowej doprowadziłyby do tego, że wymiar sprawiedliwości w Polsce spełniałby wymogi, stawiane demokratycznemu państwu prawa. Szansa na rzetelną debatę została jednak zaprzepaszczona, ponieważ politycy zignorowali głos środowisk prawniczych, w tym ostrzeżenia przed zagrożeniami dla niezawisłości sądów. W toku prowadzonych prac nie ukrywano, że celem ustawy jest poddanie sądów i sędziów kontroli władz politycznych poprzez ich szersze podporządkowanie Ministrowi Sprawiedliwości.

Rozwiązania zawarte w przyjętej ustawie zmieniającej Prawo o ustroju sądów powszechnych nie tylko nie przyczynią się do naprawy wymiaru sprawiedliwości, ale pogłębią istniejące patologie. Coraz silniejsze podporządkowanie organizacyjne sądów Ministrowi Sprawiedliwości i powoływanym przez niego dyrektorom, przyznanie mu prawa do dowolnego określenia kryteriów ocen sędziów, możliwość ustanowienia referendarza zwierzchnikiem sędziego oraz sprowadzenie uprawnień sędziowskich organów przedstawicielskich do wydawania jedynie niewiążących opinii również w tak istotnych sprawach jak obsada stanowisk prezesów sądów, prowadzi do dalszego ograniczania samodzielności ustrojowej władzy sądowniczej.

Rozpoczęta reforma Prokuratury nie została dokończona, ponieważ w ślad za realizacją politycznego postulatu rozdziału funkcji Prokuratora Generalnego
i Ministra Sprawiedliwości, akceptowanego przez środowisko, nie poszły realne działania. Pilną potrzebą jest podjęcie prac prowadzących do stworzenia silnej, nowoczesnej niezależnej i autonomicznej Prokuratury tak, aby mogła ona w sposób skuteczny realizować swoje zadania w zakresie ochrony prawa, w tym w szczególności zwalczania przestępczości. Konieczne jest przede wszystkim osadzenie instytucji Prokuratury w Konstytucji RP, zapewnienie jej autonomii budżetowej, bez której nie jest możliwe samodzielne funkcjonowanie, a także przyznanie Prokuratorowi Generalnemu inicjatywy ustawodawczej. Jako uczestnicy wrocławskiego spotkania apelujemy o zwołanie Okrągłego Stołu dla Wymiaru Sprawiedliwości z udziałem przedstawicieli wszystkich władz, a także środowisk naukowych i prawniczych, celem wypracowania optymalnego modelu funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości w Polsce. W naszej ocenie istnieje pilna potrzeba powołania specjalnej komisji kodyfikacyjnej, zadaniem której byłoby opracowanie całkowicie nowych projektów ustaw regulujących kompleksowo funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości i prokuratury. Jednocześnie zapowiadamy powołanie federacji organizacji prawniczych i pracowników wymiaru sprawiedliwości, której celem będą wspólne działania na rzecz właściwego funkcjonowania demokratycznego państwa prawa.