Wtorek, 19 marca 2024
Dziennik wyroków i ogłoszeń sądowych
Rej Pr. 2512 | Wydanie nr 5867
Wtorek, 19 marca 2024
2010-10-29

Praca to odpłata za krzywdy wyrządzone społeczeństwu

Praca to jeden z ważniejszych elementów resocjalizacji więźniów. To szansa na pozbycie się przez osoby skazane stygmatu, etykiety obcego i niechętnie widzianego w społeczeństwie człowieka, wyjście z więziennej izolacji i powrót do pożytecznego, samodzielnego życia.

Praca to również możliwość odpłaty – za szkody i cierpienia wyrządzone innym ludziom. A na tym powinno zależeć całemu społeczeństwu.

Ten istotny aspekt oddziaływań resocjalizacyjnych został uwzględniony przez ustawodawcę. Zgodnie z art. 67 ustawy z dnia 6 czerwca 1997r. – Kodeks karny wykonawczy, wykonywanie kary pozbawienia wolności ma na celu wzbudzanie w skazanym woli współdziałania w kształtowaniu jego społecznie pożądanych postaw, poczucia odpowiedzialności i tym samym powstrzymania się od powrotu do przestępstwa. Dlatego wykonywanie pracy służy realizacji wielu z powyżej wymienionych celów. Polski system penitencjarny traktuje pracę jako jeden z podstawowych elementów prowadzonego w zakładach karnych procesu wychowawczego. Praca to nie tylko wykonywanie określonych czynności, to jej celowość, kontakty z innymi ludźmi, działanie nastawione na osiągnięcie wspólnego celu, to trudności, z którymi trzeba się zmierzyć, to konieczność konstruktywnego rozwiązywania konfliktów, rozbudzenie kreatywności, poczucia własnej wartości, akceptacji. Te doznania dla wielu skazanych są odkryciem i nowym doświadczeniem, ponieważ w dotychczasowym życiu nigdy nie pracowali.

Według stanu na dzień 30.09.2010 r. spośród 81.009 osób przebywających w jednostkach penitencjarnych zatrudnieniem objęto 25.749 osób, co ukształtowało odsetek pracujących (powszechność zatrudnienia) na poziomie 31,8%.

Odpłatnie pracowało 17.705 osób (69% wszystkich zatrudnionych), w tym 4.954 osadzonych na rzecz kontrahentów pozawięziennych, 2.169 osadzonych w przywięziennych zakładach pracy i 10.468 osób przy obsłudze jednostek, w których przebywali. Nieodpłatnie pracowało 8.044 osadzonych, w tym 2.235 osób przy pracach publicznych wykonywanych na rzecz organów samorządu terytorialnego i administracji publicznej, 538 przy pracach na cele charytatywne oraz 5.271 osób przy pracach porządkowych i pomocniczych w jednostkach penitencjarnych.

Wybrani więźniowie pracują poza murami zakładów karnych i aresztów śledczych m.in. w zakładach remontowo-budowlanych, spółdzielniach rzemieślniczych, szkołach, domach dziecka, domach pomocy społecznej, nadleśnictwach.

W celu poszerzenia dotychczasowej działalności w zakresie zatrudniania skazanych, w dniu 21 lipca 2010 roku zostało zawarte porozumienie o współpracy pomiędzy Centralnym Zarządem Służby Więziennej a Państwowym Gospodarstwem Leśnym Lasy Państwowe. W obecności Stanisława Chmielewskiego, sekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości oraz Janusza Zaleskiego, podsekretarza stanu w Ministerstwie Środowiska umowę podpisali dr inż. Marian Pigan, dyrektor generalny Lasów Państwowych oraz płk Kajetan Dubiel, ówczesny dyrektor generalny Służby Więziennej.

Strony porozumienia wykazały wolę podjęcia szerokiej współpracy w zakresie zatrudniania skazanych przebywających w zakładach karnych i aresztach śledczych w jednostkach organizacyjnych Lasów Państwowych-Nadleśnictwach przy pracach związanych z gospodarką leśną. Szczegółowe zasady zatrudnienia skazanych są określane w umowach cywilnoprawnych, zawieranych pomiędzy dyrektorem jednostki penitencjarnej a nadleśniczym.
Jak podkreślają pracownicy nadleśnictwa, społeczna praca więźniów pozwoli zaoszczędzić nawet kilka milionów złotych, które można będzie przeznaczyć na rozbudowanie i utrzymanie infrastruktury turystycznej w lasach, m.in. na utworzenie ścieżek dla pieszych i rowerzystów.

Więźniowie są przygotowywani do różnych prac w nadleśnictwach, związanych głównie z szeroko rozumianym utrzymaniem czystości w lasach. Skazani porządkują lasy, wykonują prace przygotowawcze na terenach zagrożenia pożarowego oraz sadzą i pielęgnują drzewka. Po odpowiednim przeszkoleniu skazani pracują także przy wyrębie lasów. Pomoc więźniów przydaje się również w usuwaniu licznych szkód powodziowych na leśnych terenach.

Prace na rzecz lasów państwowych wykonują skazani z zakładów karnych i aresztów śledczych w Kwidzynie, Czarnem, Koszalinie, Barczewie - Oddział Zewnętrzny Kikity, Dublinach, Poznaniu, Łupkowie, Nisku, Żytkowicach, Dzierżoniowie - Oddział Zewnętrzny w Piławie Dolnej, Strzelinie, Garbalinie, Grądach Woniecko.

Szereg kolejnych jednostek penitencjarnych skierowało do pobliskich nadleśnictw listy intencyjne celem nawiązania współpracy.

Należy podkreślić, że współpraca z nadleśnictwami polega również na organizowaniu warsztatów o tematyce ekologicznej dla skazanych. Administracja zakładów karnych poprzez spotkania z przedstawicielami nadleśnictw kształtuje przede wszystkim wśród skazanych społecznie akceptowane postawy wobec środowiska naturalnego. Wykłady prowadzone przez pracowników nadleśnictw zmierzają do popularyzacji wiedzy z dziedziny ekologii oraz ochrony środowiska.
Realizowane programy edukacyjne mają na celu:

* rozbudzenie i zaspokojenie potrzeby obcowania z przyrodą, przygotowanie do samodzielnego rozwoju w tej dziedzinie,
* podniesienie świadomości ekologicznej wśród osadzonych,
* wykształcenie motywacji i chęci troski o środowisko,
* piętnowanie postaw prowadzących do niszczenia środowiska, degradacji powietrza i gleby,
* kształtowanie szacunku dla przyrody.

Współpraca z nadleśnictwami ma zatem dwa wymiary: wykonywanie pracy na rzecz środowiska lokalnego, ale również propagowanie wśród skazanych wiedzy przyrodniczej, kształtowanie ich postaw proekologicznych i odpowiedzialności za stan środowiska, w którym żyjemy.