Czy oddanie psa do schroniska jest porzuceniem zwierzęcia — czyli osoba, która odprowadza własne zwierzę do schroniska jest przestępcą? (wyrok Sądu Okręgowego w Rzeszowie z 21 sierpnia 2013 r., sygn. akt II Ka 356/13).

Właściciel jamnika maści czarnej podpalanej, który oddał własnego psa do schroniska, został uznany winnym występku znęcania się nad psem poprzez jego porzucenie (art. 6 ust. 2 pkt 11 UOZ w zw. z art. 35 ust. 1a UOZ). Za popełnione przestępstwo sąd skazał go na 1000 złotych grzywny, orzeczono też przepadek psa na rzecz Skarbu Państwa i 500 złotych nawiązki na stowarzyszenie zajmujące się ochroną zwierząt.

art. 6 ustawy o ochronie zwierząt
2. Przez znęcanie się nad zwierzętami należy rozumieć zadawanie albo świadome dopuszczanie do zadawania bólu lub cierpień, a w szczególności:
11) porzucanie zwierzęcia, a w szczególności psa lub kota, przez właściciela bądź przez inną osobę, pod której opieką zwierzę pozostaje;

Apelację na korzyść oskarżonego wniósł prokurator wskazując, że oddanie psa do schroniska nie jest porzuceniem zwierzęcia — a wręcz przeciwnie.
Sąd II instancji nie zgodził się z tym poglądem — jednak uwzględnił apelację i uchylił zaskarżony wyrok, umarzając postępowanie przeciwko oskarżonemu ze względu na znikomą szkodliwość społeczną czynu.

Zdaniem sądu porzucenie zwierzęcia może być rozpatrywane wyłącznie na gruncie prawa cywilnego (art. 1 ust. 2 UOZ). Kluczowy dla zdefiniowania pojęcia „porzucenia” jest art. 180 kc, zgodnie z którym właściciel może wyzbyć się własności rzeczy ruchomej poprzez to, że w tym zamiarze rzecz porzuci. Słownikowo natomiast „porzucać” to nic innego jak „opuścić, zostawić kogoś, coś, rozstać się z kimś, czymś, odstąpić”.

Oznacza to, że porzuceniem zwierzęcia jest każdy przypadek wyzbycia się jego posiadania — zatem właściciel, który celowo rozstaje się z psem oddając go do schroniska oczywiście zwierzę porzuca. Doszło bowiem, czego nie zaprzeczał oskarżony, do zamierzonego podjęcia czynności zmierzających do utraty własności zwierzęcia; z punktu widzenia oceny prawnej przestępstwa porzucenia nie ma natomiast znaczenia czy do rozstania z jamnikiem doszło w warunkach zapewniających mu opiekę — okoliczność ta może mieć natomiast wpływ na ocenę stopnia szkodliwości czynu sprawcy.

Skoro zatem okoliczności sprawy wskazują, że oddanie psa do schroniska było poprzedzone kilkumiesięcznym poszukiwaniem nowego domu, a źródłem problemu była alergia na psią sierść u dziecka oskarżonego— to tego rodzaju kolizja wartości zasługuje na szczególne potraktowanie przez wymiar sprawiedliwości. Taka motywacja sprawcy oznacza, że zarzucany mu czyn miał znikomą szkodliwość społeczną, zatem zaskarżony wyrok został uchylony, a postępowanie umorzone.

Reasumując: oddanie psa do schroniska może być kwalifikowane jako porzucenie zwierzęcia — czyli przestępstwo znęcania się nad zwierzętami — o ile właściciel zwierzęcia nie ma naprawdę słusznego powodu do takiej decyzji.

Olgierd Rudak - Czasopismo Lege Artis