Obowiązkiem gmin jest wyłapywanie i zapewnienie opieki bezdomnym zwierzętom — zaś obowiązkiem każdego z nas jest powiadomienie o napotkanym bezpańskim psie lub kocie — jak to się ma do interwencji hycla po wezwaniu do agresywnego psa? Czy w takim przypadku za odłowienie i wywiezienie psa do schroniska można domagać się wynagrodzenia od wzywającego?

A w ogólności: czy zleceniobiorca nie uzgodnił ze zleceniodawcą wynagrodzenia, to oznacza, że zgodził się wykonać usługę za darmo — i nic mu się nie należy? (nieprawomocny wyrok Sądu Rejonowego w Ostrołęce z 8 marca 2016 roku (sygn. akt V GC 417/15 upr).

Pracownik sklepu zlecił hyclowi (przedsiębiorstwo prowadzone w formie spółki cywilnej) odłowienie agresywnego psa, który zabłąkał się w sklepie. Wezwany złapał zwierzę i wywiózł do schroniska, a następnie wystawił fakturę za usługę na łączną kwotę 1,5 tys. złotych. Na tę kwotę składała się należność za przyjęcie i utrzymanie psa w prowadzonym schronisku (950 złotych) oraz odłowienie i dowóz do schroniska (550 złotych).

Sklep odmówił zapłaty wskazując, że jest gotów zapłacić za złapanie psa i dostarczenie do schroniska, ale żądania zapłaty za utrzymanie psa w schronisku jest bezzasadne.
Spółka cywilna wniosła pozew, sąd I instancji wydał nakaz zapłaty.

art. 735 kc
§ 1. Jeżeli ani z umowy, ani z okoliczności nie wynika, że przyjmujący zlecenie zobowiązał się wykonać je bez wynagrodzenia, za wykonanie zlecenia należy się wynagrodzenie.
§ 2. Jeżeli nie ma obowiązującej taryfy, a nie umówiono się o wysokość wynagrodzenia, należy się wynagrodzenie odpowiadające wykonanej pracy.

W sprzeciwie pozwany podniósł, że pracownik sklepu wykonał ustawowy obowiązek, zaś art. 9a uoz w ogóle nie mówi o opłatach nakładanych na osobę, która powiadamia o napotkanym porzuconym psie, a w dodatku nikt nie umawiał się na żadne wynagrodzenie za wywiezienie psa do schroniska. (Po wniesieniu sprzeciwu sklep zapłacił owe 550 złotych).

W wydanym wyroku sąd uwzględnił roszczenia w całości: usługa odłowienia bezdomnego psa jest umową o świadczenie usług (art. 750 kc), do której zastosowanie ma art. 735 kc regulujący zasady odpłatności za wykonanie zlecenia. Skoro zatem hycel na zlecenie sklepu wykonał kompleksową usługę, na którą składało się odłowienie, przewóz i zapewnienie psu opieki w schronisku, zaś rozporządzenie wydane do art. 11 uoz i lokalna uchwała mówi o odławianiu psów przez gminę — to skoro pracownik sklepu zwrócił się bezpośrednio do s.c., zamiast do wójta — to oznacza, że pies został odłowiony „w trybie prywatnym”, a nie „w trybie urzędowym”, zatem zleceniobiorcy należy się wynagrodzenie.

W dodatku 3 lata wcześniej sklep bez sprzeciwu zapłacił hyclowi za taką samą usługę 1,5 tys. złotych, co oznacza, że pozwany znał warunki odpłatności usług i wysokość wynagrodzenia.

Sąd zwrócił też uwagę, że na sklepie spoczywa obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa jego klientom: skoro nikt nie wyciągnął odpowiednich wniosków po zdarzeniu sprzed 3 lat, to świadczący usługi odławiania bezdomnych psów nie może ponosić konsekwencji niedbalstwa sklepu.

Olgierd Rudak
Czasopismo Lege Artis