Sygn. akt III S 9/14

POSTANOWIENIE

Dnia 20 października 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 20 października 2014 r. na posiedzeniu niejawnym

skargi A. Z. o naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy sygn. V U 845/14 bez nieuzasadnionej zwłoki

przez Sąd Okręgowy w Kielcach V Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

p o s t a n a w i a :

o d d a l i ć skargę.

Sygn. akt III S 9/14

UZASADNIENIE

Wnioskodawczyni A. Z. wniosła w dniu 16 września 2014 r. skargę na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki w sprawie prowadzonej przez Sąd Okręgowy – Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w K. do sygn. akt V U 845/14 o rentę z tytułu niezdolności do pracy, domagając się stwierdzenia przewlekłości tego postępowania oraz przyznania na jej rzecz odszkodowania. Skarżąca w uzasadnieniu skargi zarzuciła, że postępowanie Sądu Okręgowego w sprawie do sygn. akt V U 845/14 trwa dłużej, niż jest to konieczne dla wyjaśnienia wszystkich okoliczności faktycznych i prawnych, albowiem z wnioskiem o rentę wystąpiła do organu rentowego w maju 2013 r., a dopiero w styczniu 2014 r. został dopuszczony dowód z opinii biegłych lekarzy sądowych. Skarżąca zarzuciła, że była na badaniach dwukrotnie w kwietniu 2014 r., a mimo to do chwili obecnej opinia nie została sporządzona. Sąd Okręgowy nie podjął bowiem żadnych kroków, aby zdyscyplinować biegłych.

W odpowiedzi na skargę Prezes Sądu Okręgowego w Kielcach wniósł o jej oddalenie, motywując swoje stanowisko tym, że postępowanie w sprawie (V U 845/14) z odwołania A. Z. od decyzji organu rentowego z dnia 30 września 2013 r. odmawiającej jej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, prowadzone jest bez zbędnej zwłoki. Przedmiotowa sprawa wpłynęła do Sądu Okręgowego w Kielcach w dniu 20 listopada 2013 r., a postanowieniem z dnia 29 listopada 2013 r. Sąd dopuścił dowód z opinii biegłych lekarzy sądowych w celu ustalenia czy skarżąca jest niezdolna do pracy. Nie stawiła się ona jednak dwukrotnie na wyznaczone przez biegłych terminy badania w dniach 22 stycznia 2014 r. i 5 marca 2014 r. Kolejny termin badania biegli wyznaczyli na dzień 2 kwietnia 2014 r., ale podczas badania biegły lekarz sądowy psychiatra zawnioskował o zbadanie skarżącej dodatkowo przez biegłego psychologa. Takie badanie odbyło się w dniu 22 kwietnia 2014 r. i niezwłocznie biegły psycholog przedłożył opinię do akt sprawy. Natomiast biegły lekarz sądowy psychiatra z uwagi na chorobę oraz późniejsze przebywanie na urlopie wypoczynkowym, sporządził opinię końcową w dniu 18 września 2014 r. Wówczas 22 września 2014 r. został wyznaczony termin rozprawy na dzień 28 października 2014 r. W opisanym powyżej kontekście faktycznym sprawy skarga nie znajduje więc uzasadnienia. Prezes Sądu Okręgowego w Kielcach uwypuklił, że początkowo sama skarżąca przyczyniała się do przedłużenia postępowania, nie stawiając się dwukrotnie na badania lekarskie, a następnie w trakcie badania okazało się niezbędne dopuszczenie dowodu z opinii psychologicznej. Co prawda, biegły lekarz sądowy psychiatra, złożył swoją opinię z opóźnieniem, ale było to spowodowane dużym nawałem obowiązków, późniejszą jego chorobą i wyjazdem zagranicznym.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Stosownie do treści art. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U nr 179 poz. 1843 ze zm.) strona może wnieść skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie jej prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępowanie w tej sprawie trwa dłużej, niż to konieczne dla wyjaśnienia tych okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne dla rozstrzygnięcia sprawy (ust. 1), przy czym dla stwierdzenia, czy w sprawie doszło do przewlekłości postępowania, należy w szczególności ocenić terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez sąd w celu wydania w sprawie rozstrzygnięcia co do istoty, uwzględniając charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenie dla strony, która wniosła skargę, rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowanie się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania. Celem skargi jest przeciwdziałanie trwającej przewlekłości oraz wymuszenie nadania sprawie odpowiedniego, sprawnego biegu procesowego. Służy temu zarówno samo stwierdzenie wystąpienia przewlekłości w postępowaniu (art. 12 ust. 2 ustawy) jak i możliwość zalecenia podjęcia przez Sąd rozpoznający sprawę co do istoty odpowiednich czynności w wyznaczonym terminie (art. 12 ust. 3 ustawy) oraz ewentualne przyznanie "odpowiedniej sumy pieniężnej" jako wstępnej (tymczasowej) rekompensaty (tak uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 16 listopada 2004 r., III SPP 42/04, OSNP 2005 nr 5, poz. 71).

Analiza akt sprawy, której niniejsza skarga dotyczy, wskazuje, że nie doszło do przewlekłości postępowania w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki. Podkreślenia wymaga, że po wpłynięciu sprawy do Sądu Okręgowego w Kielcach w dniu 20 listopada 2013 r. i przedłożeniu akt wyznaczonemu sędziemu referentowi, postanowieniem z dnia 29 listopada 2013 r. został dopuszczony dowód z opinii biegłych lekarzy sądowych specjalistów z zakresu diabetologii, pulmonologii, gastroenterologii, endokrynologii, ortopedii, psychiatrii na okoliczność ustalenia stanu zdrowia skarżącej w aspekcie jej zdolności do pracy. Niemniej jednak skarżąca nie stawiła się dwukrotnie na wyznaczone przez biegłych terminy badania, a to w dniu 22 stycznia 2014 r. i 5 marca 2014 r. Natomiast po badaniu, jakie odbyło się w dniu 2 kwietnia 2014 r. biegły lekarz sądowy psychiatra zwrócił uwagę na konieczność zasięgnięcia dodatkowo opinii biegłego psychologa. Taka opinia biegłego psychologa została sporządzona w dniu 28 maja 2014 r., a końcowa, łączna opinia została złożona przez biegłego lekarza sądowego psychiatrę do akt sprawy w dniu 18 września 2014 r. Opóźnienie w przedłożeniu tej ostatniej opinii wynikło z choroby biegłego oraz wykorzystywania zaplanowanego wcześniej urlopu wypoczynkowego. Opóźnienie to było zresztą nieznaczne, a biegły lekarz sądowy psychiatra był kilkakrotnie ponaglany przez Sąd do terminowego sporządzenia opinii (k. 23-27 a.s.). Godzi się w tym miejscu zauważyć, że po otrzymaniu opinii, Sąd Okręgowy w ciągu tygodnia wyznaczył termin rozprawy na dzień 28 października 2014 r. Ponadto Sąd Okręgowy postawieniem z dnia 31 stycznia 2014 r. bez jakiejkolwiek zwłoki rozpoznał również wniosek A. Z. z dnia 22 stycznia 2014 r. o ustanowienie jej pełnomocnika z urzędu.

Konkludując, jak wynika z przedstawionego wyżej przebiegu postępowania, brak jest podstaw do postawienia Sądowi Okręgowemu w Kielcach zarzutu bezczynności i przewłoki postępowania. Przez przewlekłość postępowania w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki przyjmuje się bowiem brak czynności zmierzających do rozstrzygnięcia sprawy, zachodzący dłużej niż jest to konieczne czy to w fazie podejmowania czynności przygotowawczych do merytorycznego rozpoznania sprawy, czy też w fazie rozważania ich treści. Taką zbędną zwłoką nie jest każdy upływ czasu, ale dopiero nadmierne odstępstwo od czasu zwykle koniecznego do wykonania określonych czynności (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 2010 r., III SPP 6/10, LEX nr 602069 oraz z dnia 22 listopada 2010 r., III SPP 22/10, LEX nr 694241).

W ocenie Sądu Apelacyjnego taką nadmierną czy rażącą zwłoką nie jest oczekiwanie na sporządzenie opinii przez siedmiu biegłych lekarzy sądowych, tym bardziej, że potrzeba zasięgnięcia opinii biegłego psychologa zaistniała dopiero po przeprowadzeniu badaniu przez biegłego lekarza sądowego psychiatrę. Ponadto sama skarżąca przyczyniła się do opóźnienia w wydaniu tych opinii, dwukrotnie nie stawiając się na wyznaczone przez biegłych terminy badań. Jak zatem wynika z przedstawionego wyżej przebiegu postępowania, brak jest podstaw do postawienia Sądowi Okręgowemu w Kielcach zarzutu bezczynności i przewłoki postępowania. Okres od dnia 20 listopada 2013 r., to jest od daty wpłynięcia sprawy do Sądu Okręgowego w Kielcach, do momentu złożenia przez skarżącą skargi, nie był okresem bezczynności. W tym czasie Sąd Okręgowy w Kielcach podejmował wszelkie niezbędne czynności bez zbędnej zwłoki, z zachowaniem obowiązujących terminów, w tym także dyscyplinował biegłego lekarza sądowego psychiatrę, który z uwagi na znaczny nawał spraw, chorobę oraz urlop nie przedłożył opinii końcowej w zakreślonym przez Sąd terminie. Opisane czynności Sądu Okręgowego nie wskazują zatem, aby doszło po jego stronie do bezczynności, która czyniłaby obecnie rozpoznawaną skargę zasadną.

Z powyższych względów stosownie do treści art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki Sąd Apelacyjny oddalił skargę jako nieuzasadnioną.