Sygn. akt. III RC 42/15

UZASADNIENIE

Dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w P. działając na rzecz małoletniej powódki D. Ł. w pozwie z dnia 10 grudnia 2014 r. wniósł o zasądzenie od pozwanej K. Ł. alimentów w kwocie po 100 zł miesięcznie na rzecz małoletniej , płatnej na rachunek bankowy rodziny zastępczej M. i M. małż. N. do dnia 10-tego każdego miesiąca, począwszy od dnia wniesienia powództwa z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki w terminie płatności którejkolwiek z rat .

W uzasadnieniu pozwu podał , iż pozwana jest matką biologiczną małoletniej D. Ł. ur. (...) . Małoletnia od dnia 14.11.2013r. przebywa w rodzinie zastępczej spokrewnionej u M. i M. rodz. N. na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w Jarocinie VIII Zamiejscowego Wydziału Rodzinnego i Nieletnich z dnia 14.11.2013r. i 28.01.2014r. . Opiekunowie zastępczy zaspokajają zwiększające się potrzeby małoletniej. Rodzina zastępcza otrzymuje na małoletniego z PCPR-u w P. świadczenie pieniężne na pokrycie kosztów utrzymania małoletniej w kwocie 660 zł miesięcznie zgodnie z art. 80 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Okoliczność ,że małoletni powód przebywa w pieczy zastępczej nie zwalnia pozwanej od obowiązku troszczenia się o utrzymanie małoletniej.

Pozwana K. Ł. na rozprawie w dniu 20 stycznia 2015r. wniosła o oddalenie powództwa w całości z uwagi na trudną sytuację materialną. Ponadto podała ,że leczy się na kręgosłup i prawe biodro , będzie miała zabieg operacyjny. Jedynym jej dochodem jest zasiłek stały.

Sąd ustalił co następuje :

Małoletnia powódka D. Ł. urodziła się (...) w P. , jest córką K. Ł. , poprzednie nazwisko Ł. .

( dowód : odpis zupełny aktu urodzenia małoletniej D. Ł. k.3)

Małoletnia D. Ł. przebywa w rodzinie zastępczej u M. i M. małż. N. od 14 listopada 2013r.. Wówczas matka małoletniej K. Ł. odmówiła odbioru córki ze szpitala, wskazała kuratorowi ,że małoletnia ją zawiodła i rozczarowała. Ostatecznie po rozmowie z kuratorem odebrała córkę i przekazała pod opiekę starszemu synowi M. N. (1).

( dowód: postanowienie Sądu Rejonowego w Jarocinie , VIII Zamiejscowego Wydziału Rodzinnego i Nieletnich z siedzibą w Pleszewie z dnia 14 listopada 2013r. wydanego w sprawie sygn. akt VIII RNsm 234/13)

Pozwana K. Ł. w sprawie VIII RNsm 234/13 na rozprawie w dniu 28.01.2014r. oświadczyła, że nie chce mieć władzy rodzicielskiej nad małoletnią córką D. Ł. , wniosła o pozbawienie jej władzy rodzicielskiej, nie chce żadnego kontaktu z córką i nie chce w żaden sposób decydować o córce.

Postanowieniem z dnia 28 stycznia 2014r. wydanym w sprawie sygn. akt VIII RNsm 234/13 Sąd Rejonowy w Jarocinie , VIII Zamiejscowy Wydział Rodzinny i Nieletnich z siedzibą w Pleszewie pozbawił K. Ł. władzy rodzicielskiej nad małoletnią D. Ł. i umieścił małoletnią D. Ł. u M. i M. małz. N. jako w rodzinie zastępczej.

Postanowieniem z dnia 25 marca 2014r. wydanym w sprawie sygn. akt VIII RNsm 39/14 Sąd Rejonowy w Jarocinie , VIII Zamiejscowy Wydział Rodzinny i Nieletnich z siedzibą w Pleszewie ustanowił dla małoletniej D. Ł. opiekę prawną i powołał na opiekunów M. i M. małż. N..

( dowód: protokół rozprawy k.56 akt VIII RNsm 234/13, postanowienie Sądu Rejonowego w Jarocinie , VIII Zamiejscowego Wydziału Rodzinnego i Nieletnich z siedzibą w Pleszewie z dnia 28 stycznia 2014r. wydanego w sprawie sygn. akt VIII RNsm 234/13, postanowienie Sądu Rejonowego w Jarocinie , VIII Zamiejscowego Wydziału Rodzinnego i Nieletnich z siedzibą w Pleszewie z dnia 25 marca 2014r. wydanego w sprawie sygn. akt VIII RNsm 39/14)

Małoletnia powódka D. Ł. ma aktualnie 17 lat . D. jest uczennicą III klasy Gimnazjum w B.. Małoletnia jest zdrowa, nie posiada żadnego majątku. Koszt utrzymania D. w zakresie wyżywienia , ubrania potrzeb szkolnych korepetycji, środków czystości to kwota 700-800 zł miesięcznie. Koszt utrzymania domu przypadający na D. to kwota 174 zł.

Małoletnia zamieszkuje z rodzina zastępczą M. i M. małż. N. , ich dziećmi M. i J. rodz. N.. Rodzina zastępcza otrzymuje na utrzymanie D. kwotę 660 zł miesięcznie z PCPR-u . Innych świadczeń ani alimentów nie otrzymuje na małoletnią.

Pozwana K. Ł. nie utrzymuje żadnego kontaktu z córką D. , wskazała, że „córka nie ma powrotu do niej”.

( dowód : zeznania świadka M. N. (2) k.25v, decyzja PCPR w P. k.4, informacja GOPS k. 5)

Matka małoletniej powódki K. Ł. jest osobą niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym na stałe, może pracować na stanowisku przystosowanym lub w zakładzie pracy chronionej. Pozwana otrzymuje zasiłek stały w kwocie 529 zł miesięcznie.

( dowód : orzeczenie o stopniu niepełnosprawności k. 21, decyzja GOPS k.22)

Pozwana ma na utrzymaniu tylko małoletnią D. Ł.. Pozwana mieszka sama, oprócz zasiłku stałego nie ma innych dochodów. Pozwana ponosi koszty utrzymania mieszkania w postaci: energii 90 zł co 2 miesiące, gaz 52 zł na 1,5 miesiąca, TV (...) 45 zł miesięcznie, Internet 49 zł miesięcznie, wywóz nieczystości 46 zł co 2 miesiące, śmieci 10 zł miesięcznie, opał na sezon grzewczy 810 zł, niezbędne leki minimum 50 zł miesięcznie. Pozwana leczy się u ortopedy. W chwili obecnej z uwagi na schorzenie stawu biodrowego prawego stanu kolana lewego nie wskazane jest podjęcie pracy fizycznej. Pozwana korzysta z pomocy GOPS w C..

(dowód : zeznania pozwanej K. Ł. k.25v, zaświadczenie lekarskie k.20,49, informacja GOPS k.5)

Powiatowe Urzędy Pracy w O..w K., J. i K. dysponowały ofertami pracy dla osób niepełnosprawnych , dla osób bez kwalifikacji , stróża, pracowników ochrony bez licencji . W ofertach proponowano wynagrodzenie w kwocie od 350 zł brutto do 2100 zł brutto . Oferty w większości dotyczyły pracy fizycznej.

(dowód : informacje Powiatowych Urzędów Pracy k. 36-48)

Sąd dokonał powyższych ustaleń w oparciu o zeznanie pozwanej świadka M. N. (2) oraz zebrane dokumenty .

Dokumenty zebrane w sprawie nie były kwestionowane przez strony .

Sąd dał wiarę zeznaniom pozwanej i świadka M. N. (2) w zakresie ustalonego stanu faktycznego. Zeznania pozwanej i świadka nie budzą wątpliwości i zasługują na wiarę.

Sąd zważył co następuje :

Zgodnie z art. 38 ustawy z dnia 09 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej ( t.j. Dz.U. z 2013r. , poz. 135 z późn. zm.) kierownik powiatowego centrum pomocy rodzinie powiatu obowiązanego do finansowania pobytu dziecka w pieczy zastępczej, po zasięgnięciu opinii asystenta rodziny, a w przypadku gdy rodzinie dziecka nie został przydzielony asystent rodziny - po zasięgnięciu opinii podmiotu organizującego pracę z rodziną, może dochodzić na rzecz dziecka przebywającego w pieczy zastępczej świadczeń alimentacyjnych.(ust. 1 art. 38 ) Ustęp 2 art. 38 ww ustawy stanowi, że kierownik powiatowego centrum pomocy rodzinie powiatu obowiązanego do finansowania pobytu dziecka w pieczy zastępczej jest obowiązany dochodzić świadczeń alimentacyjnych, w przypadku gdy od umieszczenia dziecka w pieczy zastępczej upłynął rok.

Dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w P. złożył pozew w niniejszej sprawie po upływie roku od umieszczenia małoletniej D. Ł. w rodzinie zastępczej M. i M. małż. N..

Stosownie do treści art. 133 § 1 kro rodzice są zobowiązani do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka , które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie .

Niezdolne do samodzielnego utrzymania się dziecko ma prawo do równej stopy życiowej z rodzicami , którzy są zobowiązani podzielić się z nim nawet bardzo skromnymi dochodami. Tylko zupełny brak możliwości zarobkowych i majątkowych zwalnia rodziców od obowiązku alimentacyjnego względem dziecka.

W myśl art. 135 § 1 kro zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

Współzależność pomiędzy usprawiedliwionymi potrzebami uprawnionego a zarobkowymi i majątkowymi możliwościami zobowiązanego wyraża się w tym , że usprawiedliwione potrzeby uprawnionego powinny być zaspokojone w takim zakresie , w jakim pozwalają na to możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego . ( por. H. Haak

„ Obowiązek alimentacyjny”, Toruń 1995 , str. 110 ).

Obowiązki rodziców względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie mają dwojaką naturę . Polegają z jednej strony na dostarczaniu w naturze lub w pieniądzu środków niezbędnych do zapewnienia dziecku mieszkania , wyżywienia , ubrania , wypoczynku itp. . Z drugiej strony przybierają postać starań o rozwój fizyczny i umysłowy dziecka , co wiąże się z nakładem osobistej pracy wychowawczej oraz świadczeniem takich usług jak pielęgnowanie dziecka , nadzór nad nim , przygotowanie posiłków , itp. .

Obowiązek alimentacyjny wobec małoletniej powódki D. Ł. ciąży na pozwanej K. Ł.. Pozwana nie kontaktuje się z małoletnią i w żaden sposób nie przyczynia się do zaspokojenia potrzeb małoletniej.

Sąd ustalił ,że usprawiedliwione potrzeby małoletniej powódki w zakresie wyżywienia, ubrania potrzeb szkolnych korepetycji, środków czystości to kwota 700-800 zł miesięcznie. Do tych kosztów dochodzi koszt utrzymania domu w części obciążającej małoletnią – 174 zł .

Odnośnie możliwości majątkowych i zarobkowych pozwanej Sąd ustalił , iż pozwana jest osobą niepełnosprawną , z uwagi na schorzenia ortopedyczne nie wskazane jest aktualnie podjęcie pracy fizycznej. Jedynym dochodem pozwanej jest zasiłek stały w kwocie 529 zł.

Trzeba mieć na względzie także to, że rodzice nie mogą uchylić się od obowiązku alimentacyjnego na tej podstawie , że wykonywanie tego obowiązku stanowiłoby ciężar . Są oni zobowiązani podzielić się z małoletnim dzieckiem nawet najmniejszymi dochodami (por. uzasadnienie tezy 4 Uchwały Pełnego Składu Izby Cywilnej i Administracyjnej Sądu Najwyższego z dnia 16.12.1987 r. 3 CZP 91/86 OSN CAP 1988 nr 4 poz. 42 ).

Istotnie sytuacja materialna pozwanej jest ciężka. Jednakże pozwana K. Ł. w tak trudnej sytuacji finansowej, wydatkuje na telewizję (...) 45 zł miesięcznie, a na internet 49 zł miesięcznie. Zdaniem sądu wydatki te nie są niezbędne i pozwana choć z części z tych wydatków może zrezygnować, aby łożyć minimalnie na utrzymanie swojego dziecka. Okoliczność, że pozwana sama wniosła o pozbawienie jej władzy rodzicielskiej, że nie kontaktuje się w żaden sposób z córką ,zerwała całkowicie więzi ze swoim dzieckiem, nie ma wpływu na obowiązek alimentacyjny rodzica. Pozwana nie może przerzucać tego obowiązku całkowicie na Skarb Państwa, który ponosi w znacznej części koszty utrzymania małoletniej w rodzinie zastępczej.

Mając na uwadze powyższe okoliczności i na podstawie powołanych przepisów Sąd ustalił obowiązek alimentacyjny pozwanej K. Ł. w ten sposób , że zasądził od niej na rzecz małoletniej D. Ł. kwotę po 50 zł miesięcznie od dnia wniesienia pozwu .

W pozostałym zakresie Sąd powództwo oddalił , uznając je za nieuzasadnione z uwagi na bieżącą, trudną sytuację matki małoletniej. .

O rygorze natychmiastowej wykonalności Sąd orzekł na podstawie art. 333 § 1 pkt. 1 kpc.

Na koszty w sprawie składa się opłata sądowa oraz opłata za klauzulę wykonalności. Sąd nie obciążył stron kosztami postępowania , mając na uwadze ich sytuację rodzinną i majątkową (art. 102 kpc ) .

SSR Małgorzata Huk-Sobańska