Sygn. akt I C 1082/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 września 2015 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi, I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodnicząca: S S.R. K. Grzegorczyk

Protokolant: st. sekr. sąd. D. Novottny

po rozpoznaniu w dniu 14 września 2015 roku w Łodzi

na rozprawie

sprawy z powództwa Gminy M. Ł. – Administracji Zasobów Komunalnych Ł.

przeciwko H. M. i D. M.

o eksmisję

1.  nakazuje H. M. i D. M. opróżnienie lokalu mieszkalnego oznaczonego numerem (...) położonego w Ł. przy ulicy (...) wraz z całym ich mieniem,

2.  przyznaje H. M. i D. M. prawo do jednego lokalu socjalnego,

3.  nakazuje wstrzymanie opróżnienia lokalu opisanego w punkcie 1 do czasu złożenia H. M. i D. M. przez gminę oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego,

4.  nie obciąża H. M. i D. M. obowiązkiem zwrotu kosztów procesu,

5.  nakazuje wypłacić z funduszy Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi radcy prawnemu Z. N. prowadzącemu Kancelarię Radcy Prawnego w Ł. wynagrodzenie za nieopłaconą pomoc prawną udzieloną z urzędu H. M. i D. M. w kwocie 147,60 (sto czterdzieści siedem 60/100) złotych, zawierającą w sobie należny podatek VAT.

Sygn. akt I C 1082/14

UZASADNIENIE

W dniu 20 listopada 2014 r. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. wystąpiła przeciwko H. M. i D. M. z pozwem o eksmisję z lokalu mieszkalnego oznaczonego nr (...) położonego w Ł. przy ul. (...) wraz z mieniem oraz zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów wynagrodzenia radcy prawnego według norm przepisanych. W uzasadnieniu pełnomocnik powoda wskazał, że pozwani nie opłacali czynszu z tytułu najmu, w związku z czym strona powodowa wypowiedziała im umowę najmu przedmiotowego lokalu ze skutkiem na dzień 30 czerwca 2010 r. Pomimo tego pozwani nadal zajmują przedmiotowy lokal bez tytułu prawnego.

[pozew k.2-5]

Pismem z dnia 15 grudnia 2014 r. Gmina M. Ł. zgłosiła swój udziałw sprawie w charakterze interwenienta ubocznego po stronie powodowej, oponując przeciwko przyznaniu pozwanym uprawnienia do lokalu socjalnego z zasobów komunalnych.

[interwencja uboczna k.52]

Pozwani wnieśli o oddalenie powództwa i zwolnienie ich od kosztów sądowych, a ponadto o ustanowienie dla nich pełnomocnika z urzędu.

[odpowiedź na pozew k.56]

Postanowieniem z dnia 19 grudnia 2014 r. Sąd zwolnił pozwanych od kosztów sądowych w całości i ustanowił dla nich pełnomocnika z urzędu, którego Okręgowa Izba Radców Prawnych wyznaczyła w osobie r. pr. Z. N..

[postanowienie k.61, pismo k.69]

Pismem z dnia 2 marca 2015 r. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. wniosła o zawiadomienie Gminy M. Ł. – Administracji Zasobów Komunalnych przy ul. (...) o toczącym się postępowaniu w celu jej wstąpienia do sprawy w charakterze powoda, albowiem z dniem 31 grudnia 2014 r. powodowa Spółka przestała sprawować zarząd nieruchomością, na której znajduje się lokal objęty pozwem, a tym samym utraciła legitymację procesową do popierania powództwa.

[pismo k.73]

Pismem z dnia 23 kwietnia 2015 r. Gmina M. Ł. – Administracja Zasobów Komunalnych Ł. poinformowała, że wstępuje do niniejszej sprawy w charakterze powoda.

[pismo k.89]

Postanowieniem z dnia 11 maja 2015 r. Sąd umorzył postępowanie wywołane interwencją uboczną Gminy M. Ł..

[postanowienie k.101]

Zarówno pełnomocnik pozwanych, jak i pełnomocnik (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. wyrazili zgodę na wstąpienie Gminy M. Ł. – Administracji Zasobów Komunalnych Ł. do niniejszego postępowania w charakterze powoda w miejsce dotychczasowego powoda.

[protokół rozprawy k.103, pismo k.109]

Postanowieniem z dnia 22 maja 2015 r. Sąd zwolnił od dalszego udziału w sprawie (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł., w której miejsce w charakterze powoda wstąpiła do niniejszego postępowania Gmina M. Ł. – Administracja Zasobów Komunalnych Ł..

[postanowienie k.111]

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Na podstawie umowy o zarządzanie (administrowanie) z dnia 29 marca 1999 r. zawartej pomiędzy Gminą M. Ł. a (...) sp. z o.o. w Ł., Spółka ta objęła w zarządzanie (administrowanie) zasób lokalowy, który od daty przekształcenia Zakładu Gospodarki Mieszkaniowej W.-Zachód w (...) sp. z o.o. w Ł. pozostawał w jego administracji, w tym między innymi budynek przy ul. (...). Zgodnie z umową Spółka uprawniona została m. in. do ustanawiania pełnomocnictw procesowych i występowania przed sądami i innymi instytucjami we wszystkich sprawach z niej wynikających (§ 3 pkt 1c) oraz zawierania umów najmu lokali mieszkalnych i użytkowych z najemcami wskazanymi przez Referat Lokalowy Delegatury Urzędu Miasta Ł. do lokali mieszkalnych (§ 3 pkt 1e).

[dowód: umowa o zarządzanie k.74-78, wykaz nieruchomości k.79-81, zarządzenie Nr 109/VII/14 Prezydenta Miasta Ł. z dnia 17.12.2014 r. z załącznikami k.82-86]

Na podstawie skierowania Miasta Ł. - Biura (...) z dnia 1 października 2008 r. (...) sp. z o.o. w Ł. zawarła w dniu 16 października 2008 r. z H. M. umowę najmu lokalu mieszkalnego oznaczonego numerem (...), położonego w Ł. przy ulicy (...).

[dowód: skierowanie k.18, umowa najmu k.19-20]

Pozwana H. M. zalegała z zapłatą czynszu za przedmiotowy lokal. Pismem doręczonym pozwanej w dniu 2 marca 2010 r. (...) sp. z o.o. w Ł. wezwała H. M. do spłaty zaległości w wysokości 2316,01 zł w terminie 30 dni od daty otrzymania pisma, pod rygorem wypowiedzenia umowy najmu lokalu mieszkalnego.

[dowód: wezwanie k.21, dowód doręczenia k.22]

Z uwagi na to, że wezwanie do zapłaty pozostało bez odpowiedzi, (...) sp. z o.o. w Ł. pismem doręczonym pozwanej w dniu 1 czerwca 2010 r. wypowiedziała H. M. z dniem 31 maja 2010 r. umowę najmu przedmiotowego lokalu mieszkalnego, powołując się na zaległości w regulowaniu przez pozwaną opłat za zajmowany lokal. Na dzień wypowiedzenia umowy stan zadłużenia wynosił 2025,50 zł, co stanowiło 5-krotną wysokość miesięcznych opłat.

[dowód: wypowiedzenie umowy k.23, dowód doręczenia k.24]

Pozwana H. M. zajmuje przedmiotowy lokal wraz z synem D. M.. Oboje utrzymują się z emerytury pozwanej w wysokości 1240 zł miesięcznie, z której Komornik potrąca kwotę 400 zł, oraz z wynagrodzenia D. M. w wysokości 700 zł miesięcznie za staż, który pozwany odbywa do końca 2015 r. D. M. od 10. roku życia leczy się w poradni zdrowia psychicznego z powodu zaburzeń zachowań i emocji oraz stanów depresyjno–lękowych. Z uwagi na zaburzenia lękowe z elementami zespołu natręctw oraz regres umiejętności społecznych i niski poziom własnej wartości pozwany ma znikome szanse na podjęcie pracy zarobkowej, której mógłby sprostać. Ma orzeczony lekki stopień niepełnosprawności. Kilka lat temu pozwany przeszedł operację wycięcia narośli kostnej na kolanie i potrzebował przyjmować leki. W związku z tym pozwana zaprzestała uiszczania czynszu, albowiem w innym wypadku nie byłoby jej stać na zakup niezbędnych leków dla syna. Raz w miesiącu pozwany jeździ na rozmowę z psychiatrą i po receptę. Po operacji zrostów jelitowych pozwany zażywa również leki na perystaltykę jelit. Koszty leków przyjmowanych przez pozwanego wynoszą ok. 70 zł miesięcznie. H. M. od 10 lat leczy się na choroby przewlekłe: cukrzycę typu II, nadciśnienie tętnicze, zwyrodnienia stawów, chorobę serca i zwyrodnienie kręgosłupa. Jest pod stałą opieką lekarską. Chciałaby spłacić zadłużenie związane z zajmowanym lokalem. Od stycznia 2015 r. płaci na bieżąco czynsz. Z uwagi na swój stan zdrowia nie ma możliwości podejmowania prac dorywczych tak, jak robiła to wcześniej. Pozwanym nie może pomóc finansowo nikt z rodziny. Najbliżsi członkowie rodziny pozwanych nie mają również warunków mieszkaniowych, aby pozwani mogli z nimi zamieszkać. H. M. i D. M. nie mają tytułu prawnego do lokalu mieszkalnego innego, aniżeli ten przy ul. (...).

[dowód: oświadczenia majątkowe pozwanych k.57-60, zaświadczenie k.120, opinia sądowo–psychiatryczna k.121-127, orzeczenie o niepełnosprawności k.134-135, zeznania pozwanego k.129, zeznania pozwanej k.129]

W dniu 1 grudnia 2014 r. Miasto Ł. oraz (...) sp. z o.o. w Ł. rozwiązały zgodnie umowę o zarządzanie zawartą w dniu 29 marca 1999 r., ze skutkiem na dzień 31 grudnia 2014 r.

[dowód: oświadczenie o rozwiązaniu umowy o zarządzenie k.87]

Sąd zważył, co następuje:

W pierwszej kolejności należy wskazać, że w rozpoznawanej sprawie doszło do zmiany po stronie powodowej na podstawie art. 196 § 1 k.p.c., z uwagi na zawarte porozumienie Miasta Ł. i dotychczasowego powoda (...) sp. z o.o. w Ł. w przedmiocie rozwiązania umowy o zarząd zawartej w dniu 29 marca 1999 r., skutkujące utratą legitymacji procesowej czynnej przez dotychczasowego powoda. W dniu 22 maja 2015 r. Sąd wydał postanowienie na podstawie art. 196 § 2 k.p.c. o wstąpieniu Gminy M. Ł. – Administracji Zasobów Komunalnych Ł. jako powoda w miejsce (...) sp. z o.o. w Ł., za zgodą pozwanych jak i dotychczasowego powoda – (...) sp. z o.o. w Ł..

Podstawą żądania pozwu jest przepis art. 222 § 1 k.c. w zw. z art. 675 k.c., określający prawo żądania przez właściciela od osoby, która rzeczą faktycznie włada, wydania jejoraz obowiązek zwrotu tejże rzeczy przez najemcę po zakończeniu najmu.

(...) sp. z o.o. w Ł. wypowiedziała pozwanej umowę najmu przedmiotowego lokalu skutecznie, tj. zgodnie z obowiązującymi przepisami. Pozwana pozostawała bowiem w zwłoce z zapłatą czynszu za okres dłuższy niż 3 pełne okresy płatności, przy czym została uprzedzona wcześniej na piśmie o zamiarze wypowiedzenia umowy najmu i wyznaczono jej dodatkowy miesięczny termin do zapłaty zaległych i bieżących należności (art. 11 ust. 2 pkt 2 ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego - Dz. U. z 2001 r., nr 71, poz. 733 z późn. zm.). Okoliczności te nie były pomiędzy stronami sporne. Wypowiedzenie umowy najmu spełniało również warunki ustawowe, jako że dokonano go na piśmie, w którym została określona przyczyna wypowiedzenia (art. 11 ust. 1 zd. 2 cyt. ustawy o ochronie praw lokatorów).

Reasumując, wypowiedzenie umowy najmu dokonane przez (...) sp. z o.o. w Ł. było skuteczne. Pozwana utraciła zatem tytuł prawny do spornego lokalu z dniem 31 maja 2010 r. Powództwo o nakazanie pozwanej opróżnienia przedmiotowego lokalu mieszkalnego jako zasadne podlega zatem uwzględnieniu.

Zgodnie z art. 14 ust. 3 cyt. ustawy o ochronie praw lokatorów, badając czy zachodzą przesłanki do przyznania lokalu socjalnego, sąd bierze pod uwagę dotychczasowy sposób korzystania z lokalu oraz sytuację materialną i rodzinną osoby podlegającej eksmisji. W ust. 4 powołanego przepisu wskazane zostały kategorie osób, którym sąd obligatoryjnie przyznaje prawo do lokalu socjalnego, o ile osoby te nie mają możliwości zamieszkania w innym lokalu, aniżeli ten, z którego są eksmitowane. Należą do nich: kobiety w ciąży, małoletni, niepełnosprawni lub ubezwłasnowolnieni, a także osoby sprawujące nad takimi osobami opiekę i wspólnie z nimi zamieszkałe, obłożnie chorzy, emeryci i renciści spełniający kryteria do otrzymania świadczenia z pomocy społecznej, bezrobotni oraz osoby spełniające przesłanki określone uchwałą rady gminy w drodze uchwały, chyba że osoby te mogą zamieszkać w innym lokalu niż dotychczas używany.

Pozwany D. M. ma orzeczony lekki stopień niepełnosprawności. Od 10. roku życia leczy się w poradni zdrowia psychicznego z powodu zaburzeń zachowań i emocji oraz stanów depresyjno–lękowych. Pełnomocnik pozwanych złożył do akt opinię sądowo–psychiatryczną z dnia 1 lipca 2015 r., wydaną w toku postępowania sygn. akt V RC 442/14, toczącego się przed Sądem Rejonowym dla Łodzi-Widzewa w Łodzi. Pełnomocnik powoda nie kwestionował tej opinii. Na jej podstawie Sąd w niniejszej sprawie ustalił, że z uwagi na zaburzenia lękowe z elementami zespołu natręctw oraz regres umiejętności społecznych i niski poziom własnej wartości, pozwany D. M. ma znikome szanse na podjęcie pracy zarobkowej, której mógłby sprostać.

Natomiast H. M. od 10 lat leczy się na choroby przewlekłe: cukrzycę typu II, nadciśnienie tętnicze, zwyrodnienia stawów, chorobę serca i zwyrodnienie kręgosłupa. Pozwana od stycznia 2015 r. płaci na bieżąco opłaty związane z zajmowanym lokalem. Zaprzestała uiszczania opłat czynszowych z uwagi na choroby syna i konieczność ponoszenia kosztów jego leczenia. Z uwagi na swój stan zdrowia pozwana nie ma możliwości podjęcia obecnie żadnej pracy dorywczej.

Pozwani nie mogą liczyć na pomoc finansową ze strony rodziny. Nie mogą też zamieszkać u członków najbliższej rodziny z uwagi na złe warunki mieszkaniowe. Nie mają też tytułu prawnego do lokalu innego, aniżeli objęty pozwem.

W ocenie Sądu pozwani spełniają przesłankę z art. 14 ust. 4 pkt. 2 cyt. ustawy o ochronie praw lokatorów. Pozwany jest osobą niepełnosprawną, a pozwana sprawuje nad nim opiekę i wspólnie z nim zamieszkuje. Gdyby nawet nie przyjąć powyższej argumentacji, to należy wskazać, że Sąd orzeka o uprawnieniu do lokalu socjalnego, biorąc pod uwagę dotychczasowy sposób korzystania przez pozwanych z lokalu oraz ich szczególną sytuację materialną i rodzinną (art. 14 ust. 3 cyt. ustawy o ochronie praw lokatorów). Przepis powołany jako ostatni stanowi fakultatywną podstawę przyznania prawa do lokalu socjalnego osobom, wobec których nakazano opróżnienie lokalu.

Sytuacja materialna i rodzina pozwanych jest bardzo trudna. Utrzymują się oni z niewielkiej emerytury pozwanej, która dodatkowo obciążona jest zajęciem komorniczym. Pozwani są osobami schorowanymi i ponoszą znaczne wydatki na leczenie. Zaprzestali opłacania czynszu z uwagi na choroby i przebyte operacje pozwanego oraz konieczność zakupu dla niego leków, w tym również przeciwko zakrzepicy. Pomimo ciężkiej sytuacji pozwana od początku 2015 r. uiszcza opłaty za mieszkanie, czego powód nie kwestionował.

Oceniając zebrany w sprawie materiał dowodowy, Sąd uznał, że pozwanym przysługuje prawo do lokalu socjalnego.

Stosownie do przepisu art. 14 ust.6 cyt. ustawy, orzekając o uprawnieniu pozwanych do lokalu socjalnego, Sąd nakazał wstrzymać opróżnienia lokalu do czasu złożenia pozwanym przez Gminę oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego.

Na podstawie art. 102 k.p.c., uwzględniając sytuację materialną i życiową pozwanych, Sąd nie obciążył pozwanych obowiązkiem zwrotu kosztów procesu.

Pozwani byli reprezentowani przez pełnomocnika z urzędu, który wniósł o przyznanie mu kosztów udzielonej pomocy prawnej z urzędu, oświadczając, że nie zostały one uiszczone w całości ani w części. W związku z powyższym Sąd na podstawie § 2 ust. 1-2, § 9 pkt 1 i § 15 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tj. Dz. U. z 2013 r., poz. 490) przyznał pełnomocnikowi pozwanych z urzędu wynagrodzenie w wysokości 147,60 zł.