Sygn. akt I C 373/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 grudnia 2012 r.

Sąd Okręgowy w Opolu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Beata Hetmańczyk

Protokolant: sekr. sądowy Michał Klosa

po rozpoznaniu w dniu 11 grudnia 2012 r. w Opolu

sprawy z powództwa T. J.

przeciwko Funduszowi (...) S.A. Spółka (...) z/s w W., M. S. (1) i M. S. (2)

o ustalenie

I.  powództwo oddala;

II.  zasądza od powódki T. J. na rzecz pozwanego Funduszu (...) S.A. Spółka (...) z/s w W. kwotę 3.617 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Na oryginale właściwy podpis

I C 373/12

UZASADNIENIE

Powódka T. J. wniosła o ustalenie nieważności czynności prawnej w postaci umowy z dnia 06.09.2011 r. zawartej pomiędzy M. S. (2) i J. S. S. a Funduszem (...) S.A. w W..

W odpowiedzi na pozew pozwany ad. 1, tj. Fundusz (...) S.A. w W. wniósł o oddalenie powództwa, podnosząc przede wszystkim zarzut braku interesu prawnego po stronie powódki.

Pozwana ad. 2, tj. M. S. (2) w odpowiedzi na pozew uznała powództwo w całości, zaś pozwany ad. 3 nie wniósł odpowiedzi na pozew.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny: powódka T. J. jest córką pozwanej ad. 2 M. S. (2) i pasierbicą J. S. S.. Pozwany ad. 3 jest synem J. S. S..

Testamentem z dnia 21.04.1998 r. powódka T. J. została przez swoją matkę powołana do całego spadku.

W dniu 6 września 2011 r. M. S. (2) i jej mąż J. S. S. zawarli w formie aktu notarialnego z Funduszem (...) S.A. w W. umowę, na mocy której przenieśli na pozwanego ad. 1 własność spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu nr (...) położonego w O. przy ul. (...), w zamian za spełnienie na ich rzecz dożywotnio powtarzalnych świadczeń pieniężnych (umowa renty odpłatnej).

W dniu 10.03.2012 r. J. S. S. zmarł. Rodzina małż. S. na początku 2012 r. powzięła wiadomość o treści dokonanej przez nich czynności prawnej. Pozwana M. S. (2) ur. w (...) r. cierpi na wiele schorzeń.

Dowód:zeznania powódki CD

Sąd zważył:

Powództwo w niniejszej sprawie wytoczone zostało na podstawie art. 189 kpc. Podstawową przesłanką braną przez Sąd pod rozwagę z urzędu jest istnienie po stronie powodowej interesu prawnego w żądaniu ustalenia istnienia lub nieistnienia prawa lub stosunku prawnego.

Powódka T. J. wnosiła o ustalenie nieważności czynności prawnej dokonanej przez jej matkę i ojczyma. Swoje uprawnienie w wytoczeniu niniejszego powództwa powódka wywodziła z faktu, iż została przez matkę M. S. (2) w drodze testamentu powołana do całego spadku, zaś mieszkanie będące przedmiotem kwestionowanej czynności pr. wyczerpuje majątek spadkowy.

O interesie prawnym na gruncie art. 189 kpc można mówić, gdy istnieje niepewność stanu prawnego lub prawa, a strony tego stosunku łączy stosunek cywilnoprawny. Koniecznym przy tym jest, by niepewność istniała w znaczeniu obiektywnym, nie zaś subiektywnym powoda (dla por. uchwała SN z 5.12.1991 r. III CZP 110/91). Jak słusznie podkreślono w wyroku SA w Warszawie z dnia 22.07.2010 (VI ACa 1472/09), że „pojęcie interesu prawnego użyte w art. 189 kpc oznacza interes odnoszący się do stosunków prawnych (a nie jakichkolwiek), w których znajduje się powód w stosunku do pozwanych podmiotów”. W realiach niniejszej sprawy powódka T. J. nie pozostaje w jakimkolwiek stosunku prawnym z pozwanym ad. 1. Nie został również wskazany jakikolwiek stosunek cywilnoprawny łączący powódkę z pozwanym ad. 3. W odniesieniu do pozwanej ad. 2 powódka wskazała stosunek prawny wynikający z testamentu, jednakże w tej materii trudno dopatrzyć się konieczności dokonywania już teraz ustaleń w ramach art. 189 kpc, jako że testament wywołuje skutki prawne dopiero z chwilą śmierci spadkodawcy. W sprawie tej nie zachodzi sytuacja, która wymagałaby wydania orzeczenia, które prowadziłoby do usunięcia niejasności i niepewności prawnej co do konkretnego stosunku cywilnoprawnego łączącego strony niniejszego procesu. Niewątpliwie powódka w ramach podejmowanych czynności, jako przyszła spadkobierczyni, posiada interes faktyczny. Nie jest to jednak przesłanka do wydania orzeczenia w trybie art. 189 kpc.

Wobec dokonania w oparciu o przesłuchanie powódki ustaleń w zakresie braku po jej stronie interesu prawnego w wytoczeniu niniejszego powództwa zbędnym stało się prowadzenie dalszego postępowania dowodowego.

Na koniec podzielić należy stanowisko pozwanego ad. 1 zawarte w piśmie z dnia 15.10.2012 r., iż pomiędzy pozwanymi w niniejszej spawie zachodzi współuczestnictwo konieczne. Skutkiem tego do uznania powództwa potrzebna jest zgoda wszystkich współuczestników.

Orzeczenie o kosztach uzasadnia treść art. 98 kpc.

Na oryginale właściwy podpis

za zgodność: