Sygn. akt IV Pa 59/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 stycznia 2015r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący : SSO Jacek Witkowski

Sędziowie : SO Katarzyna Antoniak

SO Elżbieta Wojtczuk (spr.)

Protokolant : st.sekr.sądowy Marzena Mazurek

po rozpoznaniu w dniu 13 stycznia 2015 r. w Siedlcach

na rozprawie

sprawy z powództwa A. O.

przeciwko (...) S.A. Zakładowi (...) w S.

o uchylenie kary porządkowej

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Rejonowego w Siedlcach IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 4 kwietnia 2014r. sygn. akt IV P 821/13

oddala apelację.

Sygn. akt IV Pa 59/14

UZASADNIENIE

W pozwie z 27 listopada 2013 r. przeciwko (...) S.A. Zakładowi (...) w S. powódka A. O. domagała się uchylenia kary porządkowej upomnienia i zasądzenia na jej rzecz kosztów procesu.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powódki na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Na rozprawie powódka popierała powództwo, pozwany wnosił o jego oddalenie.

Wyrokiem z 4 kwietnia 2014r. Sąd Rejonowy w S. IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych:

I.  powództwo oddalił;

II.  zasądził od powódki A. O. na rzecz pozwanego (...) S.A. Zakład (...) w S. kwotę 77 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Rozstrzygnięcie swoje Sąd Rejonowy oparł na następujących ustaleniach faktycznych i rozważaniach prawnych:

A. O. jest pracownikiem (...) S.A. Zakład (...) w S. Sekcja Eksploatacji M., zatrudnionym na podstawie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony, na stanowisku radcy, w pełnym wymiarze czasu pracy . Do obowiązków powódki należy w szczególności prowadzenie dokumentacji związanej z badaniami okresowymi i psychologicznymi pracowników Sekcji Eksploatacji M.. W tym celu doręcza i odbiera skierowania na badania, sprawuje nadzór nad ich treścią i prowadzi kontrolkę tych badań i ich doręczeń. Decyzją dyrektora Zakładu (...) w S. nr (...) z 14 czerwca 2012 r. naczelnicy poszczególnych Sekcji Eksploatacji zostali zobowiązani do utworzenia w terminie do 19 czerwca 2012 r. elektronicznej podręcznej bazy danych o pracownikach, zawierającej informacje o wszystkich pracownikach związanych z bezpieczeństwem i prowadzeniem ruchu pociągów, tj. dyżurnych ruchu, nastawniczych, zwrotniczych, dróżnikach przejazdowych, automatykach, toromistrzach, dróżnikach obchodowych, kierowcach drezyny i wózka motorowego. Baza po utworzeniu miała być utrzymywana w stanie aktualnym, ze szczególnym uwzględnieniem badań okresowych i psychologicznych pracowników, ich egzaminów i pouczeń . W dniu 17 października 2013 r. naczelnik Sekcji Eksploatacji M. polecił A. O. wykonanie aktualizacji prowadzonego w formie elektronicznej wykazu badań lekarskich pracowników tej Sekcji, zgodnie z decyzją nr (...) dyrektora Zakładu (...) w S. z dnia 14 czerwca 2012 r., na podstawie danych zawartych w przesłanym jej mailu. Wykaz obejmował pracowników zajmujących się bezpieczeństwem ruchu pociągów. Został on wcześniej stworzony na polecenie naczelnika Sekcji Eksploatacji M. przez pracowników pozwanego B. A. i D. J.. Zawierał terminy badań lekarskich, szkoleń, pouczeń i egzaminów pracowników Sekcji. A. O. miała zaktualizować tylko stanowiska pracy pracowników oraz daty ich badań okresowych. Powódka oświadczyła natomiast, że nie wykona tego polecenia. W tej sytuacji naczelnik K. L. przywołał swojego zastępcę J. M. i w jego obecności ponownie wydał powódce polecenie wykonania aktualizacji danych. Na to powódka oświadczyła, że bez wydania jej polecenia na piśmie nie dokona aktualizacji wykazu dodając, że wcześniej robiły to dwie osoby, a nadto praca ta jest odpowiedzialna i czasochłonna . Decyzją dyrektora Zakładu (...) w S. z 25 października 2013 r., doręczoną powódce w dniu 30 października 2013 r. została ona ukarana karą porządkową upomnienia za odmowę wykonania polecenia służbowego wydanego przez naczelnika Sekcji Eksploatacji w M. w zakresie aktualizacji wykazu terminów badań lekarskich pracowników tej sekcji, zgodnie z decyzją nr (...) dyrektora Zakładu (...) w S. z 14 czerwca 2012 r. A. O. 5 listopada 2013 r. odwołała się od powyższej decyzji, jednak odwołanie zostało negatywnie załatwione przez pracodawcę .

Sąd Rejonowy uznał, że powódka odmówiła wykonania polecenia przełożonego zaktualizowania wykazu badań lekarskich pracowników Sekcji Eksploatacji M.. Wydane powódce polecenie mieściło się w zakresie jej obowiązków służbowych, bowiem na co dzień jest odpowiedzialna za prowadzenie dokumentacji związanej z badaniami okresowymi i psychologicznymi pracowników Sekcji Eksploatacji M., doręcza i odbiera skierowania na badania, sprawuje nadzór nad ich treścią i prowadzi kontrolkę tych badań i ich doręczeń. Powódka była świadoma konieczności wykonania aktualizacji wykazu danych już we wrześniu 2013 r. Już wówczas jednak z ostentacyjną dezaprobatą odniosła się do tego pomysłu, sugerując swojemu przełożonemu, naczelnikowi Sekcji przekazanie tego zadania innemu pracownikowi. Wydane powódce polecenie zaktualizowania wykazu odnosiło się do dokonania przez nią czynności jednorazowej. Decyzja o tym, kto miał zajmować się na stałe aktualizacją tej bazy danych miała być dopiero podjęta w przyszłości.

Sąd pierwszej instancji stwierdził, że logicznym jest, że w momencie wydania spornego polecenia powódce przez naczelnika K. L., wykaz był nieaktualny i stąd zawierał błędne informacje, w innym wypadku polecenie byłoby bezprzedmiotowe. Aktualizacja danych w wykazie miała zaś usunąć te braki i tym miała zająć się powódka. Polecenie nie narzucało powódce określonego terminu wykonania aktualizacji, więc nie było presji czasu po jej stronie. Wiedziała, że będzie taka potrzeba już we wrześniu 2013 r. Z miejsca odmówiła jednak zajęcia się tym zadaniem. Powódka w ogóle nie zainteresowała się tym tematem i nie ustaliła, ile czasu może jej zająć uaktualnienie wykazu, z góry zakładając, że to czasochłonne zadanie. Nawet takie jednak polecenie miałaby obowiązek wykonać, skoro było zgodne z prawem i mieściło się w ramach jej obowiązków służbowych. Powódka miała dokonać aktualizacji danych, więc miały one stać się aktualne na dzień wykonania tego zadania, bo nielogiczne byłoby ustalanie tego stanu na jakiś dzień w przeszłości. Nie było żadnych podstaw prawnych do żądania przez powódkę przekazania jej przedmiotowego polecenia na piśmie. Kodeks pracy nie przewiduje bowiem żadnych szczególnych form wydawania przez przełożonych poleceń pracownikom, tak aby były one dla nich wiążące. Powódka nie miała prawa kwestionować zasadności polecenia i dywagować, czemu ono miało służyć i czy było w ogóle potrzebne, podobnie jak nie było jej rzeczą, zastanawiać się czy celowe było wydawanie przez dyrektora Zakładu (...) decyzji, która stała się podstawą wydania powódce polecenia.

W świetle całokształtu powyższych okoliczności Sąd Rejonowy doszedł do przekonania, że pracodawca miał prawo wymierzyć powódce karę porządkową. Kara ta jest przy tym najłagodniejsza z możliwych, adekwatna do wagi czynu i stopnia naruszenia przez powódkę obowiązków pracowniczych.

Powódka została wysłuchana w ramach zarządzonego przez pracodawcę postępowania wyjaśniającego, po czym akta tego postępowania przekazano dyrektorowi Zakładu (...) w S., który po zapoznaniu się z jego wynikami i stanowiskiem powódki podjął decyzję o wymierzeniu kary. Następnie została o tym zawiadomiona powódka, ze wskazaniem jej rodzaju zastosowanej kary, okoliczności faktycznych, które doprowadziły do takiej decyzji, określeniem na czym w jej przypadku polegało naruszenie obowiązków pracowniczych, podaniem daty jego popełnienia i pouczeniem jej o środkach odwoławczych. Z punktu widzenia wymagań proceduralnych nałożenia kary na pracownika, pozwany nie dopuścił się więc uchybień. Wskazując na powyższe Sąd Rejonowy powództwo oddalił.

Od powyższego wyroku apelację wniosła powódka zaskarżając go w całości. Zaskarżonemu wyrokowi skarżąca zarzuciła:

1)  dowolną i wybiórczą oceną materiału dowodowego zebranego w sprawie;

2)  wyciągnięcie nieuzasadnionych wniosków i ustaleń z materiału dowodowego zebranego w sprawie;

3)  bezpodstawne odmówienie wiarygodności wyjaśnieniom powódki.

Podnosząc powyższe zarzuty apelująca wnosiła o zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie powództwa; ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd I instancji.

W uzasadnieniu apelacji powódka polemizowała z ustaleniami Sądu Rejonowego i przedstawiła swoją wersję zdarzenia, za które wymierzono jej karę porządkową. Twierdziła, że nie odmówiła wykonania polecenia, a jedynie zwróciła się do przełożonego o wydanie polecenia na piśmie, bowiem polecenie ustne było dla niej niezrozumiałe. Argumentowała, że jej zachowania nie można uznać za odmowę wykonania polecenia służbowego, jej zamiarem było wykonanie polecenia. Wniosła o dodatkowe uzupełniające przesłuchanie świadków na okoliczności dotyczące zakresu aktualizacji bazy danych, tak, aby nie było żadnych wątpliwości czego właściwie ta aktualizacja miała dotyczyć, a co należało w tej bazie uzupełnić i poprawić (k. 66-67 a.s.).

W toku postepowania apelacyjnego powódka wnosiła o uzupełniające przesłuchanie świadków B. A. i D. J., które to wnioski na podstawie art. 381 kpc oddalił.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powódki, jak również zarzuty w niej podniesione są bezzasadne.

Sąd Okręgowy w pełni podzielił i przyjął jako własne ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd I instancji, jak również rozważania prawne skłaniające tenże Sąd do oddalenia powództwa, nie znajdując przy tym podstaw do uznania słuszności zarzutów apelacji stanowiącej jedynie polemikę z prawidłowymi i wnikliwie uargumentowanymi motywami zapadłego orzeczenia. W związku z tym, że Sąd II instancji zaakceptował ustalenia faktyczne sądu pierwszej instancji, traktując je jak własne, nie zachodzi konieczności ich ponownego przytaczania (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 listopada 1998 r., sygn. I PKN 339/98, opubl. OSNAPiUS z 1999 r., z. 24, poz. 776).

Zarzuty powódki dotyczą naruszenia przez Sąd pierwszej instancji art. 233 § 1 kpc i odnosząc się do tego zarzutu Sąd Okręgowy analizując okoliczności sprawy i motywy rozstrzygnięcia Sądu pierwszej instancji zawarte w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku doszedł do przekonania, że zarzuty apelującej są nieuzasadnione.

W ocenie Sądu Okręgowego ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego są prawidłowe. Sąd ocenił całokształt materiału dowodowego ustalonego w sprawie.

Zgodnie z art. 100 § 1 kp pracownik jest obowiązany wykonywać pracę sumiennie i starannie oraz stosować się do poleceń przełożonych, które dotyczą pracy, jeżeli nie są one sprzeczne z przepisami prawa lub umowa o pracę. Zgodnie zatem z powyższym przepisem pracownik ma obowiązek wykonania polecenia, jeżeli spełnia ono trzy warunki: dotyczy pracy, jest zgodne z przepisami prawa pracy oraz zgodne z umową o pracę. Plecenie dotyczy pracy wówczas, gdy jest związane ze stosunkiem pracy. Zgodność polecenia z umową o pracę oznacza przede wszystkim polecenie wykonania prac (czynności) wynikających z określonego w umowie rodzaju pracy. Bezspornie polecenie wydane powódce w dniu 17 października 2013 r. dotyczy pracy i było zgodne z prawem oraz z zakresem obowiązków powierzonych powódce.

Bezsporna jest również okoliczność, że powódka nie wykonała polecenia ustnego wydanego jej 17 października 2013r. polegającego na aktualizacji bazy danych w zakresie badań lekarskich okresowych i wstępnych dotyczących pracowników Sekcji Eksploatacji w M. – pracowników utrzymania bezpieczeństwa ruchu. Takie polecenie zostało wydane powódce przez Naczelnika Sekcji Eksploatacji w M.. Powódka odmówiła wykonania tego polecenia. Następnie został przywołany Zastępca Naczelnika i w jego obecności powódka również odmówiła wykonania tego polecenia, żądając sporządzenia go w formie pisemnej. Argumentacja powódki dotyczy tego, że polecenie było niejasne. W ocenie Sądu trudno uznać za niejasne polecenie, dotyczące aktualizacji istniejącej już bazy danych odnośnie tylko i wyłącznie ważności badań lekarskich pracowników Sekcji Eksploatacji w M.. Polecenie dotyczyło zakresu obowiązków powódki. Powódka zajmowała się wydawaniem skierowań na badania wstępne i okresowe, następnie badania od pracowników przyjmowała i prowadziła kontrolkę badań lekarskich, więc wprowadzenie danych do systemu informatycznego dotyczącego aktualizacji tych badań, w ocenie Sądu, nie budzi wątpliwości. Ponadto, gdyby faktycznie polecenie było dla powódki mało precyzyjne to zawsze mogła zwrócić się do pracodawcy o wyjaśnienie niejasnych kwestii, czego jednak nie uczyniła.

W tych okolicznościach nie ma żadnych wątpliwości co do zakresu tego polecenia ani sposobu jego wykonania. Polecenie dotyczy pracy powódki, jest zgodne z przepisami prawa pracy i zgodne z umową o pracę i powierzonymi powódce obowiązkami. Wobec powyższego polecenie ustne i potwierdzenie tego polecenia w obecności zastępcy Naczelnika tej Sekcji tak samo wiąże pracownika, jak by to było polecenie pisemne. Forma polecenia jest bowiem dowolna, a wydanie go na piśmie ma jedynie znaczenie dowodowe (dla pracownika, że je otrzymał, dla pracodawcy, że zostało wydane).

Wobec powyższego pracodawca w ocenie Sądu Okręgowego zasadnie zastosował wobec powódki karę porządkową upomnienia za niewykonanie polecenia służbowego.

Wobec powyższego apelacja powódki nie ma uzasadnionych podstaw prawnych i na podstawie art. 385 kpc została oddalona.