Sygn. akt: III U 664/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 grudnia 2013 r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Teresa Suchcicka
Protokolant:	starszy sekretarz sądowy Małgorzata Laskowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 grudnia 2013 r. w O.

sprawy z odwołania Z. A. i D. A. P.P.H.U. (...) Wytwórnia (...) w W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P.

o ustalenie istnienia obowiązku ubezpieczenia społecznego

na skutek odwołania Z. A. i D. A. P.P.H.U. (...) Wytwórnia (...) w W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P.

z dnia 14 marca 2013r. nr (...)

orzeka:

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że stwierdza, iż Z. A. jako pracownik D. A. P.P.H.U. (...) Wytwórnia (...) w W. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu od dnia 1 sierpnia 2011r. do dnia 29 lutego 2012r.

UZASADNIENIE

Z. A. i D. A. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą P.P.H.U. Wytwórnia (...) - D. A. w W. wnieśli odwołania od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P. Inspektoratu w O. z dnia 14.03.2013r., znak: (...)/ (...)- (...) wyłączającej Z. A. z obowiązkowych ubezpieczeń społecznych od 01.08.2011r. do 29.02.2012r. z tytułu zatrudnienia na umowę o pracę u płatnika składek D. A., prowadzącego działalność gospodarczą w zakresie produkcji makaronów i handlu wyrobami cukierniczymi oraz usług koparko - ładowarki. W uzasadnieniu wskazali, że Z. A. u syna D. A. pracował jako operator koparko - ładowarki oraz w wytwórni makaronu. Wnieśli o zmianę decyzji i objęcie Z. A. obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi w w/w okresie.

W odpowiedzi na oba odwołania Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. wniósł o ich oddalenie. W uzasadnieniu wskazał, że umowa o pracę zawarta pomiędzy Z. A. i D. A. miała charakter czynności pozornych. Jej celem nie było faktyczne zatrudnienie i świadczenie pracy, lecz uzyskanie świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Dlatego też decyzją z dnia 14.03.2013r. stwierdzono, że Z. A. jako pracownik u płatnika składek D. A. w P.P.H.U. (...) nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od 01.08.2011r. do 29.02.2012r.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

D. A., prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą P.P.H.U. Wytwórnia (...)- D. A.i jego ojciec, Z. A., mieszkali w domu jednorodzinnym pod tym samym adresem, nie prowadzili jednak wspólnego gospodarstwa domowego. W 2011r. D. A.miał zamiar rozwinąć działalność w zakresie świadczenia usług koparko – ładowarką. Zaproponował swemu ojcu (wówczas bezrobotnemu bez prawa do zasiłku) pracę w charakterze operatora koparko – ładowarki, posiadał on bowiem stosowne uprawnienia do prowadzenia tego typu pojazdów, on sam zaś nie miał takich uprawnień. Pod koniec lipca 2011r. D. A.zakupił koparko - ładowarkę, wywiesił ogłoszenie reklamowe o usługach na ogrodzeniu domu, a od dnia 01.08.2011r. Z. A.rozpoczął pracę na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony. Jego wynagrodzenie na początku wyniosło 1400 zł, a później 1500 zł brutto. Pracę świadczył osobiście, w miejscu i czasie ustalonym przez pracodawcę. Usługi koparką wykonywane były przeważnie w okresie zimowym, od grudnia 2011r. do lutego 2012r. Ze względu na specyfikę pracy operatora koparko - ładowarki odwołujący się miał ruchomy czas pracy, który był narzucany z reguły przez potrzeby klienta. Po zakończonej pracy, przeważnie wieczorem, ojciec spotykał się z synem i przedstawiał mu sytuację minionego dnia roboczego, syn po wysłuchaniu raportu ustalał zakres prac na dzień następny. Zlecenia dotyczyły pracy u prywatnych osób, m.in.: odśnieżania terenu myjni samochodowej P. K., pracy na posesji J. D.przy wyburzaniu starego ogrodzenia i wykopie szamba, rozsuwania ziemi i wyrównywaniu terenu u K. T.. Nie wystawiano rachunków, czy faktur, pieniądze przekazywano bezpośrednio Z. A..

Ponieważ nie było zbyt wielu klientów na usługi koparko – ładowarką, D. A.zaproponował Z. A.także pracę w wytwórni makaronu. Odwołujący się otrzymał odzież ochronną, fartuch i czepek. Praca w Wytwórni była w godzinach od 8.00 do 16.00, od poniedziałku do piątku, odwołujący podpisywał listę obecności. Syn określił ojcu zakres prac do wykonania, poczynając od produkcji makaronu (wyrobieniu ciasta, produkcji, pakowaniu), kończąc na jego sprzedaży z dostawą do klienta włącznie, przyjmowaniem zamówień oraz wystawianiem faktur VAT. D. A.na przełomie lata i jesieni 2011r. przedstawiał Z. A.właścicielom sklepów, którym sprzedawał makaron – jako swojego pracownika. Odtąd to Z. A.dowoził towar, wystawiał faktury VAT i odbierał pieniądze. Odwołujący dostarczał towar samochodem służbowym marki R. (...)lub marki M. (...). Towar był dostarczany do: Hurtowni (...).H. (...) Spółka jawnaz M., FH (...)Pani E. K.w Ł., (...)w W., Hurtowni (...) (...) (...)w W., Delikatesom należącym do S. B.w Ł., (...)w W., (...)w W.należącego do S. K.. Odwołujący w Wytwórni (...)pracował do dnia 29.02.2012r. Decyzję o rozwiązaniu umowy o pracę podjęli wspólnie ze względu na sytuację ekonomiczną firmy.

W dniu 12.09.2012r. odwołujący się Z. A. złożył w ZUS wniosek o ustalenie prawa do świadczenia przedemerytalnego. Do wniosku dołączył wymagane dokumenty, w tym świadectwo pracy z tytułu zatrudnienia w P.P.H.U. Wytwórnia (...) - D. A..

ZUS Inspektorat w P.ustalił, że w/w firmie Z. A.zatrudniony był tylko na okres, który był niezbędny do przyznania prawa do świadczenia przedemerytalnego. W związku z powyższym organ emerytalny skierował sprawę do kontroli w celu ustalenia, czy zatrudnienie Z. A.w okresie od 01.08.2011r. do 29.02.2012r. nie było pozornym.

Według ustaleń dokonanych w trakcie kontroli stwierdzono, że umowa o pracę zawarta na czas nieokreślony od 01.08.2011r. na stanowisku operatora koparko - ładowarki, w wymiarze pełnego etatu z wynagrodzeniem 1.400,00 zł brutto była umową pozorną.

Wobec powyższego decyzją z dnia 14.03.2013r. Oddział ZUS w P. Inspektorat w O. stwierdził, że odwołujący Z. A. jako pracownik u płatnika składek D. A. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od dnia 01.08.2011r. do 29.02.2012r.

Od powyższej decyzji Z. A. i D. A. wnieśli odwołania do Sądu Okręgowego w Ostrołęce.

Postanowieniem z dnia 19.06.2013r. na podstawie art. 219 k.p.c. Sąd połączył sprawę z odwołania D. A. (sygn. akt III U 665/13) ze sprawą z odwołania Z. A. (sygn. akt III U 664/13) do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia pod sygnaturą III U 664/13.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o następujące dowody: akta osobowe odwołującego się zawierające: świadectwo pracy z dnia 29.02.2012r., listy obecności, kwestionariusz osobowy, umowę o pracę z dnia 01.08.2011r., zaświadczenie z dnia 03.08.2011r. o szkoleniu BHP, zaświadczenie lekarskie z dnia 16.08.2011r., podanie o pracę z dnia 29.07.2011r., kserokopię książeczki operatora, akta emerytalne, zeznań świadków: J. D. (rozprawa z dnia 31.07.2013r., k. 34 a.s.), P. K. (1) (rozprawa z dnia 31.07.2013r., k. 35 a.s.), K. T. (rozprawa z dnia 31.07.2013r., k. 35 a.s.), H. K. (1) (k. 50 a.s.), S. B. (k. 49 a.s.), S. K. (k. 86 a.s.), przesłuchania D. A. i Z. A. (k. 99 – 100 a.s.).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie.

Przedmiotem sporu jest ustalenie, czy odwołujący Z. A. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu za okres zatrudnienia w P.P.H.U. Wytwórni (...) - D. A. w okresie od 01.08.2011r. do 29.02.2012r.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłączył Z. A. z ubezpieczenia społecznego za w/w okres podnosząc, że wyniki kontroli przeprowadzonej przez ZUS w następstwie starań odwołującego o świadczenie przedemerytalne podważyły umowę o pracę. Zdaniem organu emerytalnego umowa o prace zmierzała do obejścia prawa i nie wywarła skutków prawnych zgodnie z art. 85 k.c.

Odwołujący Z. A. i D. A. twierdzili natomiast, że praca była rzeczywiście wykonywana i zawarta przez nich umowa o pracę nie była czynnością pozorną.

Zgodnie z art. 6 ust. l pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U.2013.1442 j.t.) pracownicy podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym emerytalnemu i rentowemu, a z mocy art. 13 pkt 1 tej ustawy podlegają oni obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu od dnia nawiązania stosunku pracy.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych za pracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy.

Zgodnie natomiast z art. 22 §1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U.1998.21.94 j.t.) przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju, na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca do zatrudnienia pracownika za wynagrodzeniem. W świetle art. 22 §1 ! k.p. zatrudnienie w warunkach określonych w § 1 jest zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy, bez względu na nazwę zawartej przez strony umowy. Przy zachowaniu warunków wykonywania pracy, określonych w § 1, w myśl art. 22 §1 2 k.p. - nie jest dopuszczalne zastąpienie umowy o pracę umową cywilnoprawną.

Dokonując interpretacji powyższych przepisów należy stwierdzić, że w art. 22 §1 1 k.p. ustawodawca nie wprowadza domniemania zawarcia umowy o pracę, dlatego też na podstawie tego przepisu nie można przyjąć, iż każde zatrudnienie jest zatrudnieniem „w warunkach” określonych w §1 tego przepisu. By móc twierdzić, że wbrew nazwie umowy pomiędzy stronami doszło do nawiązania stosunku pracy, fakt istnienia tych warunków, a więc istnienia umowy o pracę, należy udowodnić. Oznacza to, że w każdej sytuacji konieczna jest analiza, czy dana umowa jest umową o pracę, czy też umową cywilnoprawną. Decydujące znaczenie dla oceny, jaki rodzaj umowy łączy strony, ma przy tym nie nazwa zawartej umowy, ani też poszczególne postanowienia tej umowy, ale sposób, w jaki faktycznie umowa ta jest wykonywana. Jeżeli zawarta przez strony umowa zawiera elementy typowe dla umowy o pracę i dla umowy cywilnoprawnej, to wówczas niezbędnym warunkiem do zakwalifikowania takiej umowy jako umowy o pracę jest ustalenie, że cechy istotne dla umowy o prace mają charakter przeważający (tak: Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 14.09.1998r., sygn. I PKN 334/98 Lex nr 37685). Jeżeli natomiast zawarta umowa wykazuje wspólne cechy dla umowy o pracę i umowy prawa cywilnego z jednakowym ich nasileniem, o jej typie (rodzaju) decyduje zgodny zamiar stron i cel umowy, który może być wyrażony także w nazwie umowy (tak: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14.06.1998r., sygn. I PKN 191/98 Lex nr 36702, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2.09.1998r., sygn. I PKN 293/98 Lex nr 37269). Innymi słowy, w takiej sytuacji przy ocenie rodzaju zawartej umowy można pomocniczo brać pod uwagę nazwę, którą nadały jej strony. Nie należy zatem zakładać, że strony mające pełną zdolność do czynności prawnych miały zamiar zawrzeć umowę o innej treści, tj. umowę o pracę, niż tę, którą zawarły (tak: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5.09.1997r., I PKN 229/97 Lex nr 32683, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13.04.2000r. I PKN 594/99, Lex nr 43751).

W świetle art. 22 k.p. stosunek pracy charakteryzuje się: zatrudnianiem pracownika za wynagrodzeniem, we wskazanym przez pracodawcę czasie i miejscu, w którym pracownik ma osobiście wykonywać pracę określonego rodzaju, na rzecz i pod kierownictwem pracodawcy.

Zaskarżoną decyzją ZUS ustalił, że Z. A. jako pracownik u płatnika składek D. A. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od dnia 01.08.2011r. do 29.02.2012r. – pomimo, że we wskazanym w decyzji okresie miał on zawartą umowę o pracę. W rozpoznawanej sprawie ustalenie istnienia stosunku pracy przesądza zatem o istnieniu obowiązku ubezpieczeń społecznych w odniesieniu do odwołującego, bo umowa pozorna nie wywołuje skutków prawnych (art. 58 § 1 k.c.), tj. nie skutkuje obowiązkiem ubezpieczeń społecznych.

Sąd przeprowadził postępowanie dowodowe w celu ustalenia, czy odwołujący się rzeczywiście świadczył prace na rzecz zainteresowanego D. A..

Na okoliczność czynności wykonywanych przez odwołującego Z. A. w okresie od 01.08.2011r. do 29.02.2012r. Sąd dopuścił dowód z akt emerytalnych i akt pracowniczych Z. A. oraz z zeznań świadków: J. D., P. K. (1), K. T., S. B., H. K. (2) i S. K.. Sąd przesłuchał także odwołujących Z. A. oraz D. A. w charakterze strony.

W aktach emerytalnych znajduje się kserokopia świadectwa pracy wystawionego w dniu 29.02.2013r. przez P.P.H.U. Wytwórnię (...) D. A. z którego wynika, że Z. A. zatrudniony był w okresie od 01.08.2011r. do 29.02.2012r. w wymiarze pełnego etatu na stanowisku operatora koparko- ładowarki.

Z kserokopii umowy o pracę z dnia 01.08.2011r. wynika, że przez w/w pracodawcę Z. A. został zatrudniony od dnia 01.08.2011r. na czas nieokreślony na stanowisku operatora koparko – ładowarki, wynagrodzenie miesięczne to kwota 1400,00 zł brutto. W umowie zwarto adnotację, że w przypadku zmiany minimalnego wynagrodzenia pracownika, pracodawca zobowiązuje się do automatycznej zmiany wynagrodzenia na korzyść pracownika bez pisemnej informacji.

W aktach emerytalnych jest także kserokopia zaświadczenia lekarskiego z dnia z dnia 16.08.2011r. o braku przeciwwskazań lekarskich do pracy na stanowisku operatora koparko – ładowarki.

Z kserokopii zaświadczenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy wynika, że odwołujący się przeszedł instruktaż stanowiskowy na stanowisku pracy operator koparko – ładowarki (k. 27 a.e.).

Z kserokopii Książeczki Operatora wystawionej przez Instytut (...) wynika, że Z. A. posiada uprawnienia do obsługi koparek jednonaczyniowych (k. 34- 35 a.e.).

Z akt osobowych Z. A. wynika także, iż napisał on podanie o zatrudnienie w P.P.H.U. Wytwórni (...) D. A. na stanowisku operatora koparko – ładowarki, a D. A. na powyższe wyraził zgodę. Pracodawca zgłosił Z. A. do ubezpieczeń emerytalnego, rentowego, chorobowego i wypadkowego od dnia 01.08.2013r. Umowa o pracę została rozwiązana za wypowiedzeniem, a przyczyną była redukcja stanowiska pracy (akta osobowe Z. A.).

Świadek J. D. zeznał, że na własnej posesji robił prace, do których wykonania potrzebował koparko – ładowarki. Było to jesienią 2011r. Koparko – ładowarki potrzebował do wyrwania fundamentu, wykopania dołu do szamba oraz dwa razy odśnieżał w zimie 2011r. Umawiał się na wykonanie w/w prac i na koparce pracował Z. A.. Numer telefonu spisał z reklamy na płocie na posesji A.. Żeby zamówić usługę na szambo świadek przyjechał na podwórko Wytwórni (...) i z budynku wyszedł Z. A. w czepku i fartuchu, świadek kupił nawet od niego paczkę makaronu na spróbowanie (rozprawa z dnia 31.07.2013r., k. 34 a.s.).

Świadek P. K. (1) zeznał, że Z. A. zna od wielu lat, bo dawniej jeździli „na taksówce”, a jego syn to D.. Przejeżdżając obok domu państwa A. widział koparkę i zamówił usługi odśnieżania na terenie myjni samochodowej. Była to usługa świadczona 2- 3 razy w zimie na przełomie 2011- 2012 r., usługa trwała około 2- 3 godziny. Cenę i termin uzgadniał z Z. A.. Cena była określona w ten sposób, że świadek nie przekazał pieniędzy, tylko miał reklamować koparkę wśród swoich licznych znajomych. Świadkowi było wiadomo od Z. A., że to firma jego syna. Świadek wiedział, że Z. A. także pracował w Wytwórni (...), ale świadek nie wiedział, co tam dokładnie robił (rozprawa z dnia 31.07.2013r., k. 35 a.s.).

Świadek K. T. zeznał, że posiada działkę pod W.. Zobaczył gdzieś „reklamówkę”, zatelefonował i zamówił usługę rozsunięcia ziemi dowiezionej z wykopów i wyrównania terenu. Cenę i termin wykonania uzgadniał z D. A.. Była to jedna usługa, wykonywana w grudniu 2011r. przez około dwa dni. Pieniądze przekazał panu Z., który wykonał usługę. Świadek był także w Wytwórni (...), było to po upływie około tygodnia od usługi wyrównania terenu, widział Z. A. w fartuchu i przy pracy. Świadek chciał zobaczyć zakład, bo sam chciał uruchomić podobną produkcję. (rozprawa z dnia 31.07.2013r., k. 35 a.s.).

Świadek H. K. (1) zeznała, że na ogrodzeniu sąsiadów - państwa A. widziała reklamę: A. Wytwórnia (...) i o usługach koparki. Zna od dawna żonę Z. E., którą odwiedzała pod koniec 2011r. z powodu choroby. Państwo A. mieli wytwórnię makaronu. Właścicielem wytwórni był D. - syn. Pod koniec 2011r. widziała pana Z. w białym fartuchu wynoszącego z pomieszczenia gospodarczego na samochód dostawczy paczki makaronu. Kilka razy jesienią 2011r. do wczesnej wiosny 2012r. widziała pana Z. A. przy pracy, jak wychodził z Wytwórni, nawet kupiła od nich paczkę makaronu. W 2012r. odwiedzała E., która mówiła, że jej mąż pracował u syna, prawdopodobnie do wiosny 2012r. E. A. odwiedzała ze 3 - 4 razy w okresie około pół roku, może ponad. Teraz rzadziej chodzi do nich, bo ma swoje własne kłopoty rodzinne (k. 50 a.s.).

Świadek S. B. zeznał, że z panem D. zaczął współpracę w 2010r. Miał sklep spożywczo - przemysłowy i kupował makaron. Z D. współpracowali w latach 2010 - 2012. W 2011r. jesienią przyjechał pan D. z panem Z. i przedstawił go jako nowego pracownika. Odtąd pan Z. A. dostarczał makaron, było to do wczesnej wiosny 2012r. Bywał raz w miesiącu, nieraz częściej. Przywoził towar, zostawiał fakturę, świadek składał telefonicznie zapotrzebowanie. Pan Z. A. odbierał też pieniądze. Wcześniej robił to D.. Świadek nie miał wątpliwości, że jest to pracownik. Kiedyś przy okazji rozmawiał z panem Z. A., bardzo komunikatywnym człowiekiem, który powiedział, że jest ojcem D.. Towar dowożono do 16- 17 godziny, tego samego lub następnego dnia od zamówienia. Makaron dowożony był także jeszcze innym firmom ( k. 49 a.s.).

Świadek S. K. zeznał, że prowadzi działalność gospodarczą w W. na bazarku B., sprzedaje artykuły spożywcze. W kwietniu 2010r. D. A., przedstawiciel firmy (...) spytał, czy zechce sprzedawać makarony. Nie mówił nic o pracy koparko - ładowarką. D. A. pokazał makarony produkowane przez jego firmę, paczki były kilogramowe. Świadek zgodził się je sprzedawać i od razu wziął kilka sztuk. Nigdy nie korzystał z usług wykonywanych przez Z. lub D. A. za pomocą koparko - ładowarki. W sierpniu 2011r. przyjechał D. A. z nowym pracownikiem – Z. A. i odtąd to on dostarczał makarony. W sierpniu 2011r. D. A. powiedział świadkowi, że Z. A. jest jego ojcem. Nie mówił nic o tym, czy prowadzą wspólne gospodarstwo domowe. Chyba w lutym 2012r. ustało zatrudnienie Z. A. u D. A., bo od tamtej pory D. A. sam przywozi makarony. D. mówił, że pogorszył się stan zdrowia Z.. Z D. A. świadka łączyły tylko kontakty handlowe (k. 86 a.s.).

Przesłuchany w charakterze strony Z. A. zeznał, że jego syn D. A. prowadził jednoosobową działalność gospodarczą - Wytwórnię (...) w W. od 2010r. Przedmiotem działalności jest wytwórnia makaronu i usługi koparko - ładowarką. Wcześniej syn sam wykonywał czynności, nikogo nie zatrudniał. Odwołujący mieszka z synem, ale prowadzą odrębne gospodarstwa domowe – każdy z własną żoną. Mają dwa odrębne gospodarstwa, odrębne wejścia. Syn miał sprzęt koparko – ładowarkę, a odwołujący posiadał uprawnienia do obsługi koparki. Syn miał być podwykonawcą w firmie budowlanej, ale potrzebny był pracownik do obsługi. Odwołujący był bezrobotny, bez prawa do zasiłku, więc zależało mu na pracy. Syn zaproponował mu zatrudnienie na cały etat, w pełnym wymiarze, na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony. Wynagrodzenie na początku wynosiło 1400 zł, a później 1500 zł brutto. W Wytwórni (...) przeważnie praca była od 8.00 do 16.00, a na koparce to było różnie, w zależności od potrzeb klienta. W Wytwórni (...) praca polega na obsłudze maszyn i dowożeniu makaronu do klienta służbowym samochodem - przeważnie V., ale czasami i R.. Wcześniej wieczorem spotykali się, żeby rozliczyć dany dzień. Syn decydował, jaki makaron produkować, wydawał polecenia i kierował przedsiębiorstwem. Odwołujący podpisywał listę obecności w formie papierowej. Przeszedł szkolenie BHP i był u lekarza. Firma się nie rozwinęła, więc pracował do 29.02.2012r.

Odwołujący zeznał, że jednocześnie pracował w Wytwórni (...) i na koparko - ładowarce - to było przemiennie, w zależności od potrzeb. Do pracy w wytwórni musiał mieć badania sanepidowskie. Miał odzież ochronną, łącznie z czepkiem. Nieścisłości podczas kontroli ZUS wynikały ze stresu. Intencją w żadnym wypadku nie było obejście prawa, w jego wieku ciężko znaleźć pracę. Syn zaproponował wysokość wynagrodzenia i na taką kwotę się zgodził. Wynagrodzenie otrzymywał gotówką do ręki. Decyzję o rozwiązaniu umowy o pracę podjęli wspólnie ze względu na sytuację ekonomiczną firmy. Teraz już syn nie zatrudnia nikogo (k. 99 – 100 a.s.).

Przesłuchany w charakterze strony D. A. zeznał, że potwierdza to, co zeznał ojciec. Ojca zatrudnił, bo była perspektywa rozszerzenia działalności w zakresie usług na koparce jako podwykonawca. Ojciec miał uprawnienia na koparkę. Musiałby kogoś zatrudnić, a ojciec to człowiek sprawdzony i zaufany. Przed przyjęciem do pracy przeszedł szkolenie BHP, lekarza. Ojciec podpisywał listy obecności. W firmie były 2 samochody i ojciec rozwoził nimi makaron. Pracował ładowarko-koparką u pana D., przy odśnieżaniu, przy wymianie szamba, przy wymianie ogrodzenia u pana K., przy odśnieżaniu na myjni, u pana T. równał teren. Nie było współpracy na równej stopie, nie było stosunku ojciec - syn tylko pracodawca - pracownik. Zatrudnienie miało mieć charakter tylko i wyłącznie na koparko-ładowarkę. W momencie, gdy nie było zleceń na koparko-ładowarkę i gdy nie miał pracy dla taty jako operatora koparko-ładowarki, postanowił dać dodatkowe zadania przy produkcji makaronu. Nie wiedział, jak to w dokumentacji uregulować, żeby wszystko było dobrze. Umowę na operatora koparko - ładowarki sporządziła księgowa z biura księgowego. W chwili obecnej działalność jest zawieszona - rynek się zmienił, zarówno budowlany i spożywczy, bo konkurencja jest coraz wyższa. Ceny mąki rosną, a ceny makaronu spadają i dlatego staje się to nieopłacalne (k. 99 odwr. – 100 a.s.).

Sąd dał wiarę zarówno przesłuchanym w sprawie świadkom - J. D., P. K. (2), K. T., S. B., H. K. (2) i S. K., jak również odwołującym Z. A. oraz D. A.. Ich zeznania są spójne, wzajemnie się uzupełniają i jednoznacznie wynika z nich, że w okresie objętym zaskarżoną decyzją odwołujący świadczył pracę u D. A. w warunkach odpowiadających zatrudnieniu pracowniczemu. Wykonywał pracę pod stałym kierownictwem pracodawcy, wypełniał jego polecenia, przez 8 godzin dziennie, 5 dni w tygodniu. Wystąpiło tu pracownicze podporządkowanie temuż pracodawcy. Wszyscy przesłuchani w sprawie świadkowie są osobami obcymi i w spornym okresie mieli kontakty handlowe z odwołującymi. Świadek W. D. zeznał, że na swojej posesji korzystał z usług koparki, gdy kopał szambo i gdy odśnieżał, świadek P. K. (1) – potrzebował odśnieżania na terenie myjni i potwierdził, że słyszał, że ojciec pracuje u syna. K. T. z usług koparko – ładowarki korzystał w grudniu 2011r. przy wyrównywaniu terenu, widział też Z. A. w fartuchu roboczym w Wytwórni (...). Powyższe wskazuje, że usług ładowarko – koparką nie było dużo, a Sąd dał wiarę, że syn chciał rozwinąć działalność, ale nie było klientów. Z braku usługobiorców D. A. zatrudnił Z. A. przy produkcji makaronu. Świadek H. K. (2) – sąsiadka - widziała, jak wynosił on do samochodu i pakował paczki makaronu – wie też od żony Z., że pracował on u syna, a potem już tej pracy nie było. Wszyscy przesłuchani w zakresie usług koparko – ładowarką świadkowie umiejscawiali te czynności na koniec 2011r. lub wczesną wiosną 2012r. Znajduje to potwierdzenie w zeznaniach odwołujących, którzy twierdzili, że gdy nie było pracy na koparce, Z. A. zatrudniony został przy produkcji makaronu. Także pozostali przesłuchani w sprawie świadkowie potwierdzili powyższe. Świadek S. B. powiedział, że kupował makarony do swojego sklepu, towar przywoził D. A., a od jesieni 2011r. – Z. A. jako nowo zatrudniony pracownik. S. K. także stwierdził, że kupował makaron dowożony i wytwarzany przez D. A., a od sierpnia 2011r. nowym pracownikiem był Z. A.. Powyższe zeznania wskazują, że praca Z. A. rzeczywiście świadczył pracę i nie była to tylko doraźna pomoc.

Także ze zgromadzonej w sprawie dokumentacji osobowej wynika wniosek, że umowa o pracę podpisana pomiędzy D. A. a Z. A. nie była czynnością pozorną. Akta osobowe są kompletne, zawierają listy obecności, badania lekarskie, kwestionariusz osobowy oraz inne omówione już wyżej dokumenty.

Zdaniem Sądu, twierdzenie ZUS, że zawarta umowa nie miała znamion umowy o pracę, gdyż czynności wykonywane przez odwołującego Z. A. były sporadyczne i miały charakter zwykłej pomocy rodzinnej nie mogło się ostać.

W zebranym w sprawie materiale dowodowym zostało wykazane, że w 2011r. faktycznie zaistniała potrzeba zatrudnienia pracownika przez D. A., ponieważ on sam nie miał uprawnień do pracy na stanowisku operatora koparko-ładowarki. Logicznym jest, że odwołujący mogli spodziewać się licznych zleceń na usługi koparko-ładowarki na odśnieżanie posesji w zbliżającym się okresie jesienno- zimowym. Także sam fakt sporządzenia umowy o pracę, wydania świadectwa pracy oraz odprowadzenia składek na ubezpieczenia społeczne świadczy o tym, że stosunek pracy został nawiązany. D. A. zeznał, że umowę o pracę sporządziła zawodowa księgowa, a on sam nie wiedział, jak potem formalnie uregulować fakt, że ojciec zatrudniony był także przy produkcji, rozwożeniu i sprzedaży makaronu.

Reasumując, Sąd Okręgowy w Ostrołęce uznał, że decyzja Oddziału ZUS w P. Inspektoratu w O. z dnia 14.03.2013r. nie jest prawidłowa i na podstawie art. 47714 § 2 k.p.c. dokonał stosownej zmiany stwierdzając, że Z. A. jako pracownik D. A. P.P.H.U. (...) Wytwórnia (...) w W. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu od dnia 01.08.2011r. do dnia 29.02.2012r.

Mając powyższe na względzie orzeczono jak w sentencji wyroku.

1