Sygn. akt V GC 115/12

WYROK

W I M I E N I U R Z E C Z Y P O S P O L I T E J P O L S K I E J

Dnia 7 listopada 2012 r.

Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze V Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący:	SSR Tomasz Sproch
Protokolant:	st. sekr. sądowy Marzenna Ornaf

po rozpoznaniu w dniu 7 listopada 2012 r. w Jeleniej Górze

na rozprawie

sprawy z powództwa Przedsiębiorstwa Produkcyjno- Handlowo- Usługowego (...) Spółka z o.o. w B.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę

I.  oddala powództwo.

II.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 617,00 zł tytułem kosztów postępowania.

Sygn. akt V GC 115/12

UZASADNIENIE

Powód Przedsiębiorstwo Produkcyjno – Handlowo – Usługowe (...) sp. z o.o. w B. domagał się zasądzenia od pozwanego (...) S.A. w W. kwoty 3.512,23 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 29.10.2011 r. do dnia zapłaty oraz kosztami postępowania sądowego, w tym kosztami zastępstwa prawnego w kwocie 600,00 zł oraz kwotą 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał m.in., że dochodzi od pozwanego zapłaty reszty niezaspokojonej części odszkodowania z tytułu najmu pojazdu zastępczego w okresie likwidacji przez pozwanego szkody komunikacyjnej z dnia 28.09.2011 r. z polisy OC sprawcy szkody. Przez okres likwidacji szkody powód zmuszony był korzystać z samochodu zastępczego. Z tytułu najmu samochodu zastępczego powód poniósł koszty w kwocie 7.170,73 zł, z czego pozwany pokrył koszty w kwocie 3.658,50 zł. Dochodzona kwota stanowi różnice pomiędzy rzeczywiście poniesionymi kosztami, a kosztami uznanymi przez pozwanego. Powód zarzucał, że wysokie koszty najmu pojazdu zastępczego wynikały z opieszałości pozwanego, który zwlekał z zatwierdzeniem kosztów naprawy zawartych w kosztorysie i wbrew art. 354 k.c. nie współdziałał w naprawie. Powód wskazywał także, że czas najmu samochodu zastępczego powinien być wyznaczony rzeczywistym czasem naprawy, a nie technologicznym czasem naprawy.

Pozwany w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda kosztów postępowania wraz kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz uiszczonej opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew pozwany wskazał, że nie odpowiada za każdy uszczerbek będący następstwem kolizji, lecz tylko za taki uszczerbek, który pozostaje z kolizją w normalnym związku przyczynowym. Pozwany odwołując się do orzecznictwa Sądu Najwyższego wskazywał, że koszty najmu pojazdu zastępczego stanowić mogą normalne następstwo zdarzenia powodującego szkodę wyłącznie w zakresie określonym niezbędnym okresem naprawy pojazdu. Pozwany zarzucił również, iż powód nie przedstawił żadnego dowodu, z którego wynikałby okres w jakim pojazd rzeczywiście był naprawiany. Czasu pobytu samochodu w warsztacie nie można utożsamiać z czasem rzeczywiście wykonywanej naprawy. Pozwany podnosił także, że powód nie wykazał, że w ogóle wynajmował pojazd zastępczy, w szczególności do pozwu nie dołączono żadnej umowy najmu, która precyzowałaby czas najmu oraz wysokość stawki dobowej za wynajem.

Powód ustosunkowując się do odpowiedzi na pozew podtrzymał powództwo w całości.

W piśmie procesowym z dnia 19.10.2012 r. pozwany podniósł zarzut braku legitymacji powoda wskazując, że właścicielem samochodu jest (...) S.A.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Poza sporem w rozpoznawanej sprawie było, że w dniu 28.09.2011 r. doszło do uszkodzenia użytkowanego przez powoda samochodu nr rej. (...) i że odpowiedzialnym za powstałą w związku z tym szkodę był podmiot ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej u strony pozwanej.

Bezsporne było także, że po zgłoszeniu szkody powód zgłosił pozwanemu szkodę.

W dniu 30.09.2011 r. pozwany przeprowadził oględziny samochodu.

Dowód: protokół identyfikacji zdarzenia szkody wypadkowej k. 100 – 104 akt szkody.

W dniu 03.10.2011 r. podmiot działający na zlecenie pozwanego sporządził kalkulację kosztów naprawy.

Dowód: kalkulacja naprawy k. 97 – 99 akt szkody.

W dniu 07.10.2011 r. pozwany wysłał kalkulację do Bankowego Funduszu Leasingowego.

Dowód: pismo pozwanego z dnia 07.10.2011 r. k. 96 akt szkody.

Bezsporne w sprawie było, że powód w dniu 10.10.2011 r. zlecił naprawę samochodu (...) sp. z o.o. we W..

W dniu 17.10.2011 r. (...) sporządził własną kalkulację kosztów naprawy samochodu.

Dowód: kalkulacja kosztów naprawy z dnia 17.10.2011 r. k. 80 – 83 akt szkody.

Bezsporne było, że tego samego dnia pozwany otrzymał kalkulację. Poza sporem pozostawało także, że w dniu 27.10.2011 r. pozwany przeprowadził kolejne oględziny samochodu.

W dniu 03.11.2011 r. (...) sporządził kolejną kalkulacje kosztów naprawy, przewidującą wymianę dodatkowej części samochodu.

Dowód: kalkulacja kosztów naprawy z dnia 03.11.2011 r. k. 57 – 65 akt szkody,

kalkulacja kosztów naprawy z dnia 17.10.2011 r. k. 80 – 83 akt szkody.

W dniach 9.11.2011 r. i 15.11.2011 r. (...) ponaglał pozwanego do zaakceptowania kosztorysu.

W dniu 29.11.2011 r. zakończono naprawę samochodu.

Dowód: faktura vat wystawiona przez (...) k. 28, 29 akt szkody.

Po uszkodzeniu samochodu pozwany wynajmował od (...) Sp. z o.o. w J. samochód zastępczy. Pierwszą umowę najmu samochodu zastępczego pozwany zawarł w dniu 29.09.2011 r. na okres od 29.09.2011 r. do 06.10.2011 r.. Umówiony czynsz za ten okres wynosił 1.260,00 zł (1.024,39 zł netto). Kolejną umowę najmu pozwany zawarł z (...) Sp. z o.o. w J. w dniu 06.10.2011 r. na okres od 06.10.2011 r. do 13.10.2011 r., za kwotę 1.260,00 zł (1.024,39 zł netto). Za wynajem samochodu w tych okresach (...) Sp. z o.o. w J. wystawiła powodowi faktury Vat na kowty po 1.260,00 zł.

Dowód: umowy najmu k. 77 – 79, 73 – 75 akt szkody.

faktury vat wystawione przez (...) Sp. z o.o. k. 76, 72 akt szkody.

Z tytułu wynajmu samochodu w późniejszym okresie (...) Sp. z o.o. w J. wystawiła powodowi kolejne faktury:

- w dniu 13.10.2011 r. na kwotę 2.520,00 zł (2.048,78 zł netto),

- w dniu 27.10.2011 r. na kwotę 180,00 zł (146,34 zł netto),

- w dniu 02.11.2011 r. na kwotę 540,00 zł (439,02 zł netto),

- w dniu 06.11.2011 r. na kwotę 720,00 zł (585,37 zł netto),

- w dniu 14.11.2011 r. na kwotę 1.080,00 zł (878,05 zł netto),

- w dniu 21.11.2011 r. na kwotę 1.080,00 zł (878,05 zł netto),

- w dniu 28.11.2011 r. na kwotę180,00 zł (146,34 zł netto).

Dowód: faktury Vat wystawione przez (...) Sp. z o.o. k. 50 – 52, 40 – 43 akt szkody.

Pozwany po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego tytułem odszkodowania za wynajem samochodu zastępczego przyznał powodowi kwotę 3.658,50 zł przyjmując za uzasadniony okres najmu przez 25 dni oraz stawkę na poziomie 146,34 zł (netto).

Dowód: pismo pozwanego z dnia 07.12.2011 r. k. 24, k. 14 akt szkody.

Powód w dacie uszkodzenia samochodu użytkował go na podstawie umowy leasingu zawartej z (...) S.A.

Dowód: dowód rejestracyjny k. 45 akt szkody

Sąd zważył, co następuje

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Poza sporem pozostawało, iż pozwany zobowiązany był do naprawienia szkody. Obowiązek ten wynikał za zawartej przez pozwanego z podmiotem zobowiązanym do naprawienia szkody umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Powód uprawniony był tym samym, na podstawie art. 822 § 4 k.c. jak również na podstawie art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U z 2003 r., nr 124,poz. 1152 ze zm.) do wytoczenia powództwa bezpośrednio przeciwko ubezpieczycielowi.

W ocenie Sądu, w świetle art. 361 k.c. do poniesionej przez poszkodowanego szkody podlegającej naprawie przez pozwanego należy zaliczyć koszty wynajęcia przez niego samochodu zastępczego. Co do możliwości zaliczenia kosztów najmu pojazdu zastępczego do normalnych następstw uszkodzenia samochodu Sąd Najwyższy wypowiedział się chociażby w wyroku z dnia 08 września 2004 r. (sygn. akt IV CK 672/03, Lex nr 146324). W wyroku tym Sąd Najwyższy wskazał m.in., że za normalne następstwo zniszczenia pojazdu służącego poszkodowanemu do prowadzenia działalności gospodarczej należy uznać konieczność czasowego wynajęcia pojazdu zastępczego w celu kontynuowania tej działalności w okresie, gdy szkoda nie została jeszcze naprawiona. Postulat pełnego odszkodowania przemawia więc za przyjęciem stanowiska o potrzebie zwrotu przez ubezpieczyciela tzw. wydatków koniecznych, potrzebnych na czasowe używanie zastępczego środka komunikacji w związku z niemożliwością korzystania z niego wskutek zniszczenia, z tym że tylko za okres między dniem zniszczenia a dniem w którym poszkodowany może nabyć analogiczny pojazd, nie dłuższy jednak niż za czas do zapłaty odszkodowania .W wyroku z dnia 5 listopada 2004 r. ( sygn. akt II CK 494/03, Biul. SN 2005/3/11) Sąd Najwyższy wyraził natomiast pogląd, że jeżeli uszkodzony pojazd nadaje się do naprawy w postaci wmontowania do niego nowej części zamiennej, to koszty najmu przez poszkodowanego tzw. samochodu zastępczego obejmować mogą tylko okres konieczny i niezbędny do naprawy pojazdu (art. 361 § 1 k.c.). W uzasadnieniu do pierwszego ze wskazanych wyroków Sąd Najwyższy wskazał m.in., że utrata możliwości korzystania z rzeczy wskutek jej zniszczenia stanowi szkodę majątkową. Pogląd ten w całej rozciągłości podziela Sąd Rejonowy. Zdaniem Sądu należy go odnieść go także do leasingobiorcy, który użytkuje samochód, choć nie jest jego właścicielem. W okresie naprawy leasingowanego samochodu jest bowiem pozbawiony możliwości korzystania z niego. W tej sytuacji uniknięcie uszczerbku w jego majątku jest możliwe przez wynajęcie samochodu zastępczego. Koszty z tym związane, w ocenie Sądu, są szkodą, która podlega naprawie przez zobowiązany do tego podmiot. Na zakres jego odpowiedzialności wpływ ma oczywiście treść 361 k.c.. Koszty najmu samochody zastępczego obejmować więc mogą tylko okres konieczny i niezbędny do naprawy pojazdu. Oczywiście również w tym przypadku obowiązkiem poszkodowanego jest podejmowanie działań zmierzających do zminimalizowania szkody. Brak z jego strony takiego działania nie może zwiększać obowiązku odszkodowawczego osoby zobowiązanej do naprawienia szkody.

Wykazanie długości okresu koniecznego i niezbędnego do wykonania naprawy należało do obowiązków powoda (art. 6 k.c.). Powód nie wykazał, w ocenie Sądu, by okres konieczny i niezbędny do wykonania naprawy samochodu poszkodowanego wynosił więcej niż 25 dni uznane przez ubezpieczyciela. Jak wynika z kalkulacji kosztów naprawy sporządzonej przez (...) Sp. z o.o. we W. w dni 03.11.2011 r. technologiczny czas naprawy samochodu wyliczony według założeń systemu A. wynosi 3 godziny (30 JC ). Nie powinno budzić wątpliwości, że okres konieczny i niezbędny do naprawy samochodu nie jest tożsamy z technologicznym czasem naprawy. Technologiczny czas naprawy świadczy jednak o zakresie koniecznej naprawy i jej czasochłonności. Pozwala na ustalenie adekwatnego czasu oczekiwania przez klienta zakładu naprawczego na naprawę samochodu. Niewątpliwie uzasadnione jest również wynajmowanie samochodu zastępczego na czas oczekiwania na oględziny uszkodzonego samochodu przez pozwanego. W niektórych sytuacjach uzasadnione jest również wynajmowanie samochodu zastępczego w czasie oczekiwania na kolejne oględziny, jeżeli te pierwsze nie zostały przeprowadzone w sposób rzetelny przez ubezpieczyciela lub podmiot działający na jego zlecenie. Wykazanie tych okoliczności w niniejszej sprawie było jednak obowiązkiem powoda. Powód w pozwie bardzo ogólnie wskazał okoliczności uzasadniające wynajmowanie samochodu od dnia 29.09.2011 r. do dnia jego faktycznej naprawy, koncentrując się głównie na uzasadnieniu odpowiedzialności pozwanego co do zasady za wynajem samochodu zastępczego. Przeprowadzone w sprawie dowody nie pozwalają, w ocenie Sądu na ustalenie, że w okolicznościach rozpoznawanej sprawy uzasadnione było wynajmowanie pojazdu zastępczego za okres dłuższy niż 25 dni. Uzasadnione było z pewnością wynajmowanie samochodu zastępczego za okres do pierwszych oględzin, które nastąpiły w dniu 30.09.2011 r. oraz przez czas samej naprawy. W normalnej, typowej sytuacji czas takiej naprawy powinien być zbliżony do technologicznego czasu naprawy. Sam pozwany nie kwestionował także czasu od otrzymania przez niego w dniu 17.10.2011 r. kalkulacji sporządzonej przez (...) do dnia kolejnych oględzin, które miały miejsce w dniu 27.10.2011 r.. Powód nawet nie wskazywał z jakich przyczyn zlecił naprawę samochodu dopiero w dniu 10.10.2012 r.. Podobnie powód nie wskazywał z jakich przyczyn zakład naprawczy pierwszą kalkulację naprawy samochodu sporządził dopiero w dniu 17.10.2011 r. (7 dni po przyjęciu samochodu do naprawy), a kolejną kalkulację w dniu 03.11.2011 r., pomimo tego że drugie oględziny miały miejsce w dniu 27.10.2011 r. (6 dni przed sporządzeniem drugiej kalkulacji kosztów naprawy) . Zgodzić się należy z pozwanym, że po drugich oględzinach samochodu przez ubezpieczyciela zakład naprawczy mógł już przystąpić do naprawy samochodu. Z obowiązku współpracy wierzyciela z dłużnikiem wynikającego z art. 354 k.c. nie należy wywodzić obowiązku zatwierdzania przez ubezpieczyciela każdej kalkulacji kosztów naprawy sporządzanej przez zakład naprawczy. Niewątpliwie uzasadnioną praktyką jest przedstawianie przez poszkodowanego samochodu do oględzin przez ubezpieczyciela oraz zgłaszanie mu uszkodzeń kolejnych elementów stwierdzonych w trakcie naprawy. Koszty naprawy samochodu, pomimo tego , że jest on uszkodzony w okolicznościach uzasadniających odpowiedzialność ubezpieczyciela, nie powinny różnić się od kosztów rynkowych, stosowanych przez dany zakład naprawczy. Podobnie nie powinno być także różnicy w technologii naprawy. W konsekwencji uznać należy, że zakład naprawczy nie jest obowiązany oczekiwać na akceptację każdego kosztorysu ze strony ubezpieczyciela. Jeżeli nie ujawniają się kolejne uszkodzone elementy samochodu, zakład naprawczy winien kontynuować naprawę bezpośrednio po oględzinach przeprowadzonych przez ubezpieczyciela. W konkretnym przypadku mogą wystąpić szczególne okoliczności uzasadniające odstąpienie od takiego schematu postępowania, ale winny one być wykazane przez podmiot wywodzący z tego faktu określone skutki prawne.

Zaznaczyć także należy, że w fakturach wystawionych przez (...) Sp. z o.o. nie był wskazywany czas najmu samochodu, a przedłożone umowy najmu dotyczyły tylko okresu od 29.09.2011 r. do 13.10.2011 r.. Jeżeli przyjmie się, że stawka za jeden dzień najmu pojazdu wynosiła 146,34 zł netto (180 zł brutto) to możliwe jest jedynie ustalenie liczby dni najmu. Liczba tych dni wynikająca z faktur Vat wystawionych przez (...) sp. z o.o. w dniu 13.10.2011 r. i po tym dniu wynosi 35 stwierdzić i jest mniejsza od liczby dni kalendarzowych w okresie od 13.10.2012 r. do 29.11.2011 r.. Nie można wiec wykluczyć, że w konkretnym dniu, kiedy powód teoretycznie był uprawniony do wynajmowania samochodu zastępczego w rzeczywistości nie wynajmował go.

Reasumując stwierdzić należy, że powód nie wykazał w należyty sposób, że przy uszkodzeniu jego samochodu w takim stopniu, że technologiczny czas naprawy wyliczony przy pomocy systemu A. wynosi 3 godziny, zasadne, pozostające w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem wywołującym szkodę było wynajmowanie samochodu zastępczego przez okres przekraczający 25 dni. Powództwo jako nieuzasadnione należało więc oddalić.

Rozstrzygnięcie kosztach procesu co do zasady znajduje oparcie w art. 98 § 1 k.p.c. . Na zasądzone koszty składa się wynagrodzenie pełnomocnika (600,00 zł) oraz opłata skarbowa za przedłożenie dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa (17 zł).