Problem sprowadza się do (na pozór) banalnego pytania: Czy strona może mieć interes prawny w wytoczeniu powództwa o ustalenie nieważności, w sytuacji gdy przysługuje jej inne roszczenie. Dwa przykłady:

- powód wnosi o ustalenie nieważności umowy służebnosci mieszkania na jego lokalu posiadającym KW; służebność została wpisana do KW; jest takie orzeczenie SN (nie jestem w stanie podać teraz dokładnych namiarów) z którego wynika, iż wyrok w trybie art. 189 kpc nie może być podstawą wpisu w KW, ale może być - ewentualnie - podstawą powództwa w trybie art. 10 ukwh; w uzasadnieniu tego wyroku SN wyraźnie sugeruje, że w pewnych sytuacjach powód może mieć interes prawny w wytoczeniu powództwa o ustalenie nieważnosci, a nie musi koniecznie występować o uzgodnienie treści KW; dla mnie jest to jednak bardzo płynne; jeżeli powód wskazuje w pozwie o ustalenie, że jego celem jest tak naprawdę wykreślenie obciążenia z KW po to by uzyskać kredyt bankowy (zabezpieczeniem ma być hipoteka), to czy ma interes prawny w ustaleniu nieważności?; a może SN chodziło o to, że ustalenie wchodzi w grę, gdy powód na dzień orzekania nie chce majstrować przy księdze (nie deklaruje takiej chęci), nie można jednak wykluczyć, że w przyszłosci będzie miał taką potrzebę i wtedy bedzie mógł wykorzystać wyrok ustalajacy jako podstawe uzgodnienia? może należy ogólnie dopuścić możliwość dochodzenia roszczeń w "dwóch krokach" (najpierw ustalenie, a potem uzgodnienie) jeśli powód, ma taką fantazję...

- powód wnosi o ustalenie nieważności umowy kredytowej; wskazuje, że toczy się przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, że strona pozwana dysponuje tytułem wykonawczym przeciwko niemu (bte zaopatrzony w klauzulę); czy powód w takiej sytuacji ma interes prawny w rozumieniu art. 189 kpc?; czy jeśli może wytoczyć powództwo o pozbawienie wykonalności tytułu z powodu nieważności umowy (art. 840 par. 1 pkt 1 kpc), to powództwo o ustalenie zawsze podlega oddaleniu

Co do bte, myślę, że powód nie ma interesu, bo nawet gdyby uzyskał taki wyrok to niewiele zdziała u komornika - nie pasuje pod żadną z przesłanek umorzenia postępowania egzekucyjnego z art. 824 i 825 kpc. Wobec tego, po uzyskaniu wyroku ustalającego i tak musiałby wytoczyć jeszcze jedno powództwo, tym razem z art. 840.

Co do pierwszej sytuacji, to wydaje się, że jest interes w uzyskaniu wyroku ustalającego nieważność umowy. Żądanie dotyczy ustalenia nieważności całego stosunku obligacyjnego (a więc także np. kwestii ewentualnego świadczenia wzajemnego), tymczasem powództwo z art. 10 dotyczy jedynie konkretnego prawa rzeczowego opartego na w/w stosunku obligacyjnym, a więc czegoś mniejszego.

Co do drugiego przypadku to w grę wchodzi wyłącznie powództwo z 840 k.p.c. - to wlaśnie w tym postępowaniu można podnosić wszystkie merytoryczne zarzuty przeciwko BTE

"SSR" napisał:

Co do pierwszej sytuacji, to wydaje się, że jest interes w uzyskaniu wyroku ustalającego nieważność umowy. Żądanie dotyczy ustalenia nieważności całego stosunku obligacyjnego (a więc także np. kwestii ewentualnego świadczenia wzajemnego), tymczasem powództwo z art. 10 dotyczy jedynie konkretnego prawa rzeczowego opartego na w/w stosunku obligacyjnym, a więc czegoś mniejszego.

Co do drugiego przypadku to w grę wchodzi wyłącznie powództwo z 840 k.p.c. - to wlaśnie w tym postępowaniu można podnosić wszystkie merytoryczne zarzuty przeciwko BTE

miałam podobne powództo o ustalenie nieważności umowy darowizny. Oddaliłam, ale badałam merytorycznie, a Okręgowy oddalił apelację ale z uzasadnieniem, że brak interesu, że można wyjść z powództwem o uzgodnienie treści księgi wieczystej

[ Dodano: Sob Sty 31, 2009 8:44 pm ]
chodziło oczywiście o darowznę nieruchomości

"miałam podobne powództo o ustalenie nieważności umowy darowizny. Oddaliłam, ale badałam merytorycznie, a Okręgowy oddalił apelację ale z uzasadnieniem, że brak interesu, że można wyjść z powództwem o uzgodnienie treści księgi wieczystej"

Przynajmniej nie uchylił do ponownego rozpoznania, dopatrując się nie rozpoznania istoty sprawy...

[ Dodano: Wto Lut 03, 2009 12:54 am ]
Wyrok o który chodziło, to zapewne:
III CK 106/05 wyrok SN 2005.10.27
LEX nr 371797
1. Wyrok ustalający stan prawny nieruchomości, wydany na podstawie art. 189 k.p.c. zmierza do udzielenia ochrony podmiotowi spełniającemu przewidziane w nim wymagania i nie może stanowić podstawy wpisu do księgi wieczystej. Orzeczenie, jakie w nim zapada dotyczy tylko stron umowy. Istnienie takiego wyroku może ewentualnie stanowić dopiero podstawę do wytoczenia powództwa z art. 10 ustawy o księgach wieczystych i hipotece.
2. Powództwo art. 10 u.k.w.h. nie może być traktowane, jako uniwersalny instrument, służący do weryfikowania wszelkich zdarzeń prawnych, dotyczących nieruchomości, mających założone księgi wieczyste. Służy ono wyłącznie do usuwania niezgodności stanu prawnego nieruchomości ujawnionego w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, co określa krąg osób legitymowanych oraz rodzaj możliwych do zgłoszenia żądań.


Polecam życzliwej uwadze, uchwałę Sądu Najwyższego:

Uchwała z dnia 10 maja 2006 r. III CZP 31/06

Powództwo o usunięcie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym może wytoczyć tylko osoba uprawniona do złożenia wniosku o dokonanie wpisu w księdze wieczystej (art. 10 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece, jedn. tekst: Dz. U. z 2001 r. Nr 124, poz. 1361 ze zm. i art. 6262 § 5 k.p.c.).
LEX nr 180645, Biul.SN 2006/5/7, Prok.i Pr. 2006/11/38, M.Prawn. 2006/22/1214

Wydaną w przypadku, gdy powód wytoczył powództwo o ustalenie nieważności umowy sprzedaży nieruchomości w trybie przetargowym, w wyniku której osoby trzecie nabyły współwłasność nieruchomości. SR oddalił powództwo powołując się na to, że mógł wytoczyć powództwo z art. 189 k.p.c., SO pytał SN, a ten odpowiedział, że powództwo z 10 u.kw. i h. może wytoczyć tylko osoba uprawniona do złożenia wniosku o wpis w KW. Odniósł się przy tym do uchwały 7s.
Uchwała

z dnia 15 marca 2006 r.

Sąd Najwyższy

III CZP 106/05

Powództwo o usunięcie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym może wytoczyć tylko osoba uprawniona do złożenia wniosku o dokonanie wpisu w księdze wieczystej (art. 10 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece, jedn. tekst: Dz. U. z 2001 r. Nr 124, poz. 1361 ze zm. i art. 6262 § 5 k.p.c.).
OSNC 2006/10/160, Biul.SN 2006/3/6, Wokanda 2006/4/1

W treści pytań, powrócono do kwestii istnienia interesu prawnego przysługującego w przypadku istnienia środka prawnego "dalej idącego" a więc przyznającego "szerszą" ochronę prawną. Zajmował się tym, co nieco, SA w Poznaniu (I ACa 526/07, I ACa 159/95) oraz wcześniej SN 18.11.1992 III CZP 131/92 (lex 374471):


2. Powództwo o ustalenie ma charakter prewencyjny, który wynika z istoty interesu prawnego w żądaniu samodzielnego ustalenia prawa lub stosunku prawnego. Interes ten z reguły odpada, gdy prawo powoda zostało już naruszone i istnieje możliwość dochodzenia świadczenia wynikającego z naruszenia. Wyjątkowo można uznać dopuszczalność żądania ustalenia stosunku prawnego lub prawa "obok" możliwości dochodzenia świadczenia, a to wówczas, gdy ze spornego stosunku wynikają dalej idące skutki, których powództwo o świadczenie nie wyczerpuje, np. ustalenie odpowiedzialności za szkody przyszłe.
3. Kryterium interesu prawnego powoda decyduje o tym, czy w konkretnych okolicznościach powództwa o ustalenie jest uzasadnione, nie przesądza natomiast o dopuszczalności wytoczenia takiego powództwa.

Nie jest to więc sama sztuka dla sztuki, np. chce się dowiedzieć...

Z powyższych uwag wynika, że decydujące znaczenie ma obiektywne kryterium (np. możliwość wystąpienia z wnioskiem o dokonanie wpisu w kw), a nie subiektywne (wola powoda, deklarowany przez niego doraźny cel powództwa). Zaczyna mi się to klarować.

Dobry wieczór Panie i Panowie Sędziowie!
Potrzebuję Waszej pomocy w sprawie, której jestem stroną. (Jeśli administrator przesunie mój wątek do działu Help for student nie obrażę się…) 🙏🏻

Sprawa rzecz jasna cywilna.

Otrzymałem wyrok pierwszej instancji, mój „rofesjonalny pełnomocnik” nie spisał się. Jestem z niego niezadowolony i chcę mu cofnąć pełnomocnictwo, zabrać dokumenty i pójść dwie ulice dalej do innej kancelarii, ale nagli mnie termin na odwołanie. Nie chcę oczywiście, aby je pisał mój dotychczasowy pełnomocnik.

Jak wygląda zatem procedura zmiany pełnomocnika. Nowy adwokat musi w końcu zapoznać się z kilkoma tomami akt, a na to potrzeba czasu - czas na odwołanie biegnie…

Wiem, że termin na odwołanie jest określony w ustawie. Czy sąd w takim wypadku (zmiana pełnomocnika, który musi zapoznać się z aktami) może go wydłużyć? Jeśli tak, to o ile?

sorrki ale porad prawnych nie udzielamy ❌

Po poradę prawną pójdę do nowego adwokata w poniedziałek, ale od Was chciałem się dowiedzieć czego mogę się spodziewać.

Co do porad prawnych. Gdybyście ich udzielali to na pewno zarobilibyście więcej niż w sądzie.

Pozdrawiam.

co innego pomoc w rozwiązywaniu kazusów na poziomie akademickim, co innego pomoc w konkretnej sprawie.