Środa, 24 kwietnia 2024
Dziennik wyroków i ogłoszeń sądowych
Rej Pr. 2512 | Wydanie nr 5903
Środa, 24 kwietnia 2024

Forum sędziów

Nadzór w projekcie- przed i po 12.10

AQUA
23.11.2009 21:13:46

Wklejam tutaj zestawienie, tego, co było w zakresie nadzoru w projekcie pierwotnym i tego, co jest w projekcie z 12.10.2009- może do czegoś się przyda ????

Projekt przed 12.10.

art. 8 otrzymuje brzmienie:
„§ 1. Działalność administracyjna sądów należy do organów sądów oraz do urzędników i asystentów sędziów; czynności z zakresu działalności administracyjnej sądów należą także do sędziów i referendarzy sądowych, jeżeli to wynika z przepisów prawa.
§ 2. Działalność administracyjna, o której mowa w § 1, ma na celu zapewnienie odpowiednich warunków wykonywania zadań, wskazanych w art. 1 § 2 i 3.";

Projekt po 12.10.

„Art. 8. Działalność administracyjna sądów polega na:
1) zapewnieniu odpowiednich warunków funkcjonowania sądu i wykonywania przez sąd zadań, o których mowa w art. 1 § 2 i 3,
2) zapewnieniu właściwego toku wewnętrznego urzędowania sądu, bezpośrednio związanego z wykonywaniem przez sąd zadań, o których mowa w art. 1 § 2 i 3.”;

Projekt przed 12.10:

„Art. 9 § 1. Zwierzchni nadzór nad działalnością administracyjną sądu, w zakresie zadań powierzonych dyrektorowi sądu, sprawuje Minister Sprawiedliwości osobiście lub przez właściwą służbę nadzoru.

Projekt po 12.10.:
„Art. 9 § 1. Nadzór administracyjny nad działalnością sądów, o której mowa w art. 8 pkt 1, sprawuje Minister Sprawiedliwości osobiście lub przez właściwą służbę nadzoru.



Przed 12.10.:
§ 2. Bezpośredni nadzór nad działalnością administracyjną sądu bezpośrednio związaną z wykonywaniem zadań, o których mowa w art. 1 § 2 i 3, sprawuje prezes sądu osobiście oraz przez wiceprezesów sądu i przewodniczących wydziałów, a w sądzie okręgowym i apelacyjnym także przez sędziów wizytatorów i innych wyznaczonych sędziów oraz inspektorów do spraw biurowości.

Po 12.10.
§ 2. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Sądownictwa, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy tryb sprawowania nadzoru administracyjnego nad działalnością sądów, o której mowa w art. 8 pkt 1, mając na uwadze konieczność zapewnienia warunków prawidłowego funkcjonowania sądów oraz sprawnego wykonywania przez nie zadań, a także uwzględniając zasady prawidłowego nadzoru.”;

Przed 12.10.:
§ 3. Zwierzchni nadzór nad działalnością administracyjną sądów bezpośrednio związaną z wykonywaniem zadań, o których mowa w art. 1 § 2 i 3, w obszarze apelacji sprawuje prezes przełożonego sądu apelacyjnego, osobiście oraz przez właściwą służbę nadzoru. Zwierzchni nadzór nad działalnością administracyjną sądów rejonowych, bezpośrednio związaną z wykonywaniem zadań, o których mowa w art. 1 § 2 i 3, w okręgu sądowym sprawuje także, osobiście oraz przez właściwą służbę nadzoru, prezes przełożonego sądu okręgowego.
§ 4. Zewnętrzny nadzór nad działalnością administracyjną sądów bezpośrednio związaną z wykonywaniem zadań, o których mowa w art. 1 § 2 i 3, sprawuje Minister Sprawiedliwości osobiście oraz przez właściwą służbę nadzoru. Podstawowe zadania z zakresu tego nadzoru wykonywane są przez sędziów delegowanych do Ministerstwa Sprawiedliwości w trybie określonym w art. 77.


§ 5. Czynności z zakresu nadzoru nad działalnością administracyjną sądów nie mogą wkraczać w dziedzinę, w której sędziowie są niezawiśli.
§ 6. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Sądownictwa, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy tryb sprawowania nadzoru nad działalnością administracyjną sądów w zakresie zadań powierzonych dyrektorom sądów, mając na uwadze konieczność skutecznego zapewnienia warunków prawidłowego funkcjonowania sądów oraz sprawnego wykonywania przez nie zadań, o których mowa w art. 1 § 2 i 3, a także uwzględniając zasady prawidłowego nadzoru.”;


Po 12.10.:

Nie ma paragrafów 3,4,5 i 6, ale dodano art. 9a i 9b:
„Art. 9a § 1. Wewnętrzny nadzór administracyjny nad działalnością sądów, o której mowa w art. 8 pkt 2, sprawują prezesi sądów osobiście lub przez właściwą służbę nadzoru.
§ 2. Zewnętrzny nadzór administracyjny nad działalnością sądów, o której mowa w art. 8 pkt 2, sprawuje Minister Sprawiedliwości osobiście lub przez właściwą służbę nadzoru. Podstawowe zadania z zakresu tego nadzoru wykonywane są przez sędziów delegowanych do Ministerstwa Sprawiedliwości w trybie określonym w art. 77.
Art. 9b. Czynności z zakresu nadzoru administracyjnego nie mogą wkraczać w dziedzinę, w której sędziowie są niezawiśli.”;

Przed 12.10.:
Tytuł Rozdziału 5 otrzymuje brzmienie:
„Nadzór nad działalnością administracyjną sądów bezpośrednio związaną z wykonywaniem wymiaru sprawiedliwości i zadań z zakresu ochrony prawnej”;
Po 12.10.:
w dziale I tytuł rozdziału 5 otrzymuje brzmienie:
„Nadzór administracyjny nad działalnością administracyjną sądów w zakresie zapewnienia właściwego toku wewnętrznego urzędowania sądu związanego bezpośrednio ze sprawowaniem wymiaru sprawiedliwości oraz wykonywaniem zadań z zakresu ochrony prawnej”
Przed 12.10.:

w art. 37:
a) § 1 i 2 otrzymują brzmienie:
„§ 1. Osoby powołane do kierowania sądami i nadzoru nad działalnością administracyjną sądów mają prawo wglądu w czynności sądów, mogą żądać wyjaśnień oraz usunięcia uchybień. Osoby te mogą być obecne na rozprawie toczącej się z wyłączeniem jawności.
§ 2. Prezesi sądów uchylają zarządzenia administracyjne niezgodne z prawem oraz naruszające sprawność postępowania sądowego lub z innych przyczyn niecelowe.”,

po § 2 dodaje się § 2a w brzmieniu:
„§ 2a. Prezes sądu przełożonego niezwłocznie zawiadamia prezesa podlegającego jego nadzorowi sądu o stwierdzonych uchybieniach w działaniu tego sądu. W razie stwierdzenia istotnych uchybień w działaniu sądu, prezes tego sądu niezwłocznie zawiadamia o stwierdzonych uchybieniach prezesa sądu przełożonego, a prezes sądu apelacyjnego - Ministra Sprawiedliwości; właściwy prezes informuje równocześnie o działaniach podjętych w celu usunięcia tych uchybień.”,


Po 12.10.:
w art. 37:
a) § 1 i 2 otrzymują brzmienie:
„§ 1. Osoby powołane do wewnętrznego nadzoru administracyjnego mają prawo wglądu w czynności sądów, mogą żądać wyjaśnień oraz usunięcia uchybień. Osoby te mogą być obecne na rozprawie toczącej się z wyłączeniem jawności.
§ 2. Prezes sądu uchyla czynności administracyjne niezgodne z prawem, naruszające sprawność postępowania sądowego lub z innych przyczyn niecelowe.”,
b) uchyla się § 3,

Przed 12.10.:

§ 4 otrzymuje brzmienie:
„§ 4. W razie stwierdzenia uchybienia w zakresie sprawności postępowania sądowego, prezesi sądów mogą zwrócić na nie, na piśmie, uwagę i żądać usunięcia skutków tego uchybienia. Sędzia, którego dotyczy zwrócona uwaga, może w terminie siedmiu dni złożyć pisemne zastrzeżenie do organu, który zwrócił uwagę, co nie zwalnia go od obowiązku usunięcia skutków uchybienia. Przepis art. 108 § 1 stosuje się odpowiednio.”,
§ 4a. W razie złożenia zastrzeżenia, organ, o którym mowa w § 4, uchyla uwagę albo przekazuje sprawę do rozpoznania sądowi dyscyplinarnemu.
Po 12.10.:

c) § 4 i 4a otrzymują brzmienie:
„§ 4. W razie stwierdzenia uchybienia w zakresie sprawności postępowania sądowego, prezes sądu może zwrócić na nie uwagę na piśmie i żądać usunięcia skutków tego uchybienia. Sędzia, którego dotyczy zwrócona uwaga, może w terminie siedmiu dni złożyć prezesowi sądu pisemne zastrzeżenie, co nie zwalnia go od obowiązku usunięcia skutków uchybienia. Przepis art. 108 § 1 stosuje się odpowiednio.
§ 4a. W razie złożenia zastrzeżenia prezes sądu uchyla uwagę albo przekazuje sprawę do rozpoznania sądowi dyscyplinarnemu.”,
Przed 12.10:
„§ 4c. Po upływie pięciu lat od zwrócenia uwagi, na wniosek sędziego, Minister Sprawiedliwości lub prezes właściwego sądu zarządza usunięcie z akt osobowych sędziego odpisu pisma, o którym mowa w § 4b, jeżeli w tym okresie nie stwierdzono kolejnego uchybienia w zakresie sprawności postępowania sądowego, skutkującego zwróceniem uwagi lub nie wytknięto uchybienia w trybie art. 40 § 1. W takim przypadku dopuszczalne jest tylko jednoczesne usunięcie z akt osobowych sędziego odpisów wszystkich pism i postanowień, o których mowa w § 4b i w art. 40 § 3.”,
Po 12.10.:
e) § 4c otrzymuje brzmienie:
„§ 4c. Po upływie pięciu lat od zwrócenia uwagi, na wniosek sędziego, prezes sądu zarządza usunięcie z akt osobowych sędziego odpisu pisma, o którym mowa w § 4b, jeżeli w tym okresie nie stwierdzono kolejnego uchybienia w zakresie sprawności postępowania sądowego, skutkującego zwróceniem uwagi lub nie wytknięto uchybienia w trybie art. 40 § 1. W takim przypadku dopuszczalne jest tylko jednoczesne usunięcie z akt osobowych sędziego odpisów wszystkich pism i postanowień, o których mowa w § 4b i w art. 40 § 3.”,
Przed 12.10:
f) uchyla się § 5-7;
Po 12.10.:
f) uchyla się § 5 i 5a,
g) § 6 otrzymuje brzmienie:
„§ 6. Prezes sądu przełożonego niezwłocznie zawiadamia prezesa sądu podlegającego jego nadzorowi o stwierdzonych uchybieniach w działaniu tego sądu. W razie stwierdzenia istotnych uchybień w działaniu sądu, prezes tego sądu niezwłocznie zawiadamia o stwierdzonych uchybieniach prezesa sądu przełożonego, a prezes sądu apelacyjnego – Ministra Sprawiedliwości; równocześnie prezes sądu informuje o działaniach podjętych w celu usunięcia uchybień.”,
h) uchyla się § 7;
(odrzucono wniosek „Iustitii” o nadanie sędziemu możliwości złożenia zastrzeżenia w przypadku ingerencji czynności nadzorczej w zakres niezawisłości)
Przed 12.10.:

po art. 37 dodaje się art. 37a-37e w brzmieniu:
„Art. 37a § 1. Nadzór bezpośredni, o którym mowa w art. 9 § 2, polega na bieżącej kontroli działalności administracyjnej w celu zapewnienia sprawności, terminowości i zgodności z prawem czynności, w szczególności zarządzania tokiem postępowania sądowego.

§ 2. Poszczególne czynności z zakresu nadzoru bezpośredniego mogą być powierzane przez prezesów sądów sędziom i referendarzom sądowym.
§ 3. Czynnościami z zakresu nadzoru bezpośredniego są w szczególności:
1) kontrola przestrzegania zasad przydzielania przez przewodniczących wydziałów spraw poszczególnym sędziom i referendarzom sądowym;
2) analiza materiałów statystycznych dotyczących pracy nadzorowanych sądów, w szczególności stanu zaległości i sprawności postępowania oraz efektywności pracy sędziów i referendarzy sądowych;
3) kontrola pracy wizytatorów i inspektorów do spraw biurowości;
4) kontrola wykonywania przez przewodniczących wydziałów obowiązków nadzorczych;
1) bieżąca lub okresowa kontrola toku postępowania w sprawach indywidualnych, w przypadku ujawnienia okoliczności wskazujących, że są one prowadzone niesprawnie lub z naruszeniem prawa.



§ 4. Ponadto czynnościami z zakresu nadzoru bezpośredniego są:
1) lustracja sądu albo jego niektórych jednostek organizacyjnych,
2) badanie toku i sprawności postępowania w poszczególnych sprawach,
3) kontrola działalności sekretariatów sądowych.
§ 5. W sądach rejonowych czynności, o których mowa w § 4 pkt 1-3, wykonują prezesi przełożonych sądów okręgowych, osobiście lub przez sędziów wizytatorów.


§ 6. W sądach okręgowych czynności, o których mowa w § 4 pkt 1-3, wykonują sędziowie wizytatorzy.
§ 7. W sądach apelacyjnych czynności, o których mowa w § 4 pkt 1-3, wykonują sędziowie wizytatorzy.
§ 6 i 7 należy uchylić ponieważ po pierwsze bezzasadnie różnicują sytuację sędziów rejonowych i sędziów wyższych instancji. Po drugie – jak była o tym mowa powyżej - co do zasady powinien być zespół wizytatorów przy Sądzie Najwyższym. To zaś wymaga odrębnych szczegółowych uregulowań.



§ 8. Czynności, o których mowa w § 5-7 można zlecić także innym sędziom, a w zakresie dotyczącym działalności referendarzy sądowych, także referendarzom sądowym.
Przepis ten należy uchylić, bowiem jest to powierzanie dodatkowych zadań sędziom przez organ inny niż kolegium sądu. Po drugie jest to przepis nie zawierający wskazówek co do tego jakimi kryteriami ma kierować się prezes powierzając danej osobie wykonywanie czynności nadzorczych.

§ 9. Lustracja obejmuje wybrane zagadnienia z działalności sądu.

Art. 37b § 1. Nadzór zwierzchni, o którym mowa w art. 9 § 3, polega na kontroli i ocenie prawidłowości wykonywania zadań przez osoby powołane do kierowania sądami okręgowymi i rejonowymi oraz do sprawowania nadzoru bezpośredniego w tych sądach, a także na kontroli działalności administracyjnej sądów objętych tym nadzorem. Nadzór zwierzchni obejmuje także badanie prawidłowości i racjonalności podziałów czynności dokonywanych przez prezesów sądów, a ponadto obejmuje przeprowadzanie w sądach podlegających temu nadzorowi czynności, o których mowa w art. 37 § 4.
§ 2. Prezes sądu apelacyjnego może zwrócić prezesowi lub wiceprezesowi sądu okręgowego albo prezesowi lub wiceprezesowi sądu rejonowego uwagę na piśmie, jeżeli stwierdzi uchybienia w zakresie kierowania sądem albo sprawowania przez prezesa nadzoru nad działalnością administracyjną sądów.
§ 3. Prezes sądu apelacyjnego, stwierdzając nieprawidłowość lub nieracjonalność podziału czynności wydaje zalecenie zmiany tego podziału. Zalecenie nie może naruszać uchwały kolegium sądu apelacyjnego, podjętej w trybie art. 22 § 1d.
§ 4. Uprawnienie, o którym mowa w § 2, przysługuje prezesowi sądu okręgowego wobec prezesa lub wiceprezesa sądu rejonowego, działającego w podległym mu okręgu sądowym.

Art. 37c § 1. Nadzór zewnętrzny, o którym mowa w art. 9 § 4, polega na analizie i ocenie prawidłowości oraz skuteczności wykonywania nadzoru zwierzchniego i bezpośredniego oraz ustalaniu ich kierunków. Ponadto nadzór zewnętrzny obejmuje wykonywanie czynności niezbędnych ze względu na wystąpienie uchybień w działalności administracyjnej sądów, a także czynności koniecznych do wykonywania zadań związanych z reprezentowaniem Rzeczypospolitej Polskiej przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka, w zakresie spraw dotyczących działalności sądów.


§ 2. Środkami nadzoru zewnętrznego są:
1) ustalanie kierunków nadzoru wykonywanego przez prezesów sądów;
2) ocena planów zadań nadzorczych przedstawianych przez prezesów sądów;
3) zlecanie doraźnych lustracji sądów, działalności nadzorczej prezesów sądów oraz wydawanie odpowiednich zarządzeń;
4) bieżąca lub okresowa kontrola toku postępowania w sprawach indywidualnych, w przypadku ujawnienia okoliczności wskazujących, że są one prowadzone niesprawnie lub z naruszeniem prawa;
5) przygotowanie i analiza rocznych informacji o działalności sądów;
6) kontrola i ocena sprawozdań, protokołów i zarządzeń wydawanych w toku nadzoru wykonywanego przez prezesów sądów oraz wydawanie wiążących ich dyspozycji;
7) ustalanie rocznych planów lustracji sądów apelacyjnych.
§ 3. W uzasadnionych przypadkach Minister Sprawiedliwości może z urzędu lub na wniosek prezesa sądu apelacyjnego zarządzić:
1) przeprowadzenie w jednostkach organizacyjnych sądów powszechnych lustracji poza planem zadań nadzorczych na dany rok;
2) przeprowadzenie w określonym sądzie lustracji przez sędziów wizytatorów z innego okręgu apelacyjnego.
§ 4. Zlecając lub zarządzając przeprowadzenie czynności, o których mowa w § 2 pkt 3 i w § 3, Minister Sprawiedliwości wyznacza prezesowi sądu apelacyjnego zakres i termin ich przeprowadzenia. W czynnościach tych może brać udział, jako przedstawiciel Ministra Sprawiedliwości, sędzia, o którym mowa w art. 9 § 4.

Art. 37d § 1. Prezes sądu apelacyjnego sporządza informację roczną o działalności sądów, działających na obszarze apelacji, w zakresie powierzonych mu zadań, którą po zaopiniowaniu przez zgromadzenie ogólne sędziów apelacji przedkłada Ministrowi Sprawiedliwości, nie później niż do końca kwietnia następnego roku.
§ 2. Minister Sprawiedliwości może zwrócić prezesowi lub wiceprezesowi sądu uwagę na piśmie, jeżeli stwierdzi uchybienia w zakresie kierowania sądem albo sprawowania przez prezesa przysługującego mu nadzoru nad działalnością administracyjną sądów.
§ 3. Jeżeli z informacji, o której mowa w § 1, wynika, że prezes sądu apelacyjnego nie podejmował w okresie sprawozdawczym niezbędnych czynności, zmierzających do usunięcia uchybień w działalności administracyjnej sądów, Minister Sprawiedliwości odmawia przyjęcia informacji i zawiadamia o tym prezesa, wskazując przyczyny odmowy.
§ 5. Niewykonanie w terminie obowiązku, o którym mowa w § 1, jest równoznaczne z odmową przyjęcia sprawozdania.
§ 6. Dwukrotna odmowa przyjęcia sprawozdania przez Ministra Sprawiedliwości oznacza rażące niewywiązywanie się przez prezesa z obowiązków służbowych, w rozumieniu art. 27 § 1 pkt 1.


Art. 37e. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Sądownictwa, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy tryb i formy sprawowania nadzoru nad działalnością administracyjną sądów przez organy i osoby do tego wyznaczone, a także podział zadań tego nadzoru pomiędzy organami nadzoru, formy dokonywania i dokumentowania czynności nadzorczych, szczegółowy sposób sporządzania i formę rocznych sprawozdań o działalności sądów oraz sposób obliczania wskaźników sprawności postępowania. Wydając rozporządzenie, należy brać pod uwagę zasady sprawności, skuteczności nadzoru oraz zapewnienia prawidłowego wykonywania czynności nadzorczych.”;
Po 12.10.:
38) po art. 37 dodaje się art. 37a-37i w brzmieniu:
„Art. 37a § 1. Prezes sądu apelacyjnego sprawuje wewnętrzny nadzór administracyjny nad działalnością administracyjną sądu apelacyjnego oraz sądów okręgowych i rejonowych, działających na obszarze apelacji.
§ 2. Prezes sądu okręgowego sprawuje wewnętrzny nadzór administracyjny nad działalnością administracyjną sądu okręgowego oraz sądów rejonowych, działających w okręgu sądowym.
§ 3. Prezes sądu rejonowego sprawuje wewnętrzny nadzór administracyjny nad działalnością administracyjną sądu rejonowego.
Art. 37b § 1. Czynnościami z zakresu wewnętrznego nadzoru administracyjnego są w szczególności:
1) badanie sprawności postępowania w poszczególnych sprawach,
2) kontrola działalności sekretariatu wydziału,
3) badanie prawidłowości przydzielania sędziom i referendarzom sądowym spraw oraz równomiernego obciążenia ich pracą.
§ 2. Czynnościami z zakresu wewnętrznego nadzoru administracyjnego wykonywanymi przez prezesa sądu apelacyjnego i prezesa sądu okręgowego są ponadto:
1) wizytacja, obejmująca pełną działalność administracyjną sądu lub wydziału sądu,
2) lustracja, obejmująca wybrane zagadnienia z działalności administracyjnej sądu lub wydziału sądu.
§ 3. Czynnościami z zakresu wewnętrznego nadzoru administracyjnego wykonywanymi przez prezesa sądu apelacyjnego są także:
1) ustalanie kierunków wewnętrznego nadzoru administracyjnego wykonywanego przez prezesów sądów, działających na obszarze apelacji,
2) koordynowanie czynności z zakresu wewnętrznego nadzoru administracyjnego wykonywanego przez prezesów sądów, działających na obszarze apelacji,
3) kontrola wykonywania obowiązków nadzorczych przez prezesów sądów, działających na obszarze apelacji, oraz wydawanie stosownych zarządzeń.
Art. 37c § 1. Wizytacje poszczególnych wydziałów sądów przeprowadza się co cztery lata.
§ 2. Wizytacje wydziałów sądu apelacyjnego lub okręgowego przeprowadzają sędziowie wizytatorzy zajmujący stanowisko sędziego sądu apelacyjnego.
§ 3. Wizytacje wydziałów sądu rejonowego przeprowadzają sędziowie wizytatorzy zajmujący stanowisko sędziego sądu okręgowego.
§ 4. Wizytacji wydziału sądu nie może przeprowadzać sędzia wizytator, będący małżonkiem, krewnym albo powinowatym jednego z sędziów przydzielonych do wydziału lub pozostający wobec jednego z sędziów w takim stosunku prawnym lub faktycznym, że może to budzić uzasadnione wątpliwości co do bezstronności sędziego wizytatora.
§ 5. Ten sam sędzia wizytator nie może przeprowadzać dwóch kolejnych wizytacji tego samego wydziału.
§ 6. O planowanej wizytacji zawiadamia się prezesa sądu i przewodniczącego wydziału, co najmniej na trzydzieści dni przed przystąpieniem do jej przeprowadzenia.

Przed 12.10.:
w art. 40:
b) § 4 otrzymuje brzmienie:
„§ 4. Po upływie pięciu lat od wytknięcia uchybienia w trybie określonym w § 1, na wniosek sędziego, prezes właściwego sądu zarządza usunięcie z akt osobowych sędziego odpisu postanowienia, o którym mowa w § 3, jeżeli w tym okresie nie stwierdzono kolejnej oczywistej obrazy przepisów przy rozpoznawaniu sprawy przez sąd odwoławczy, skutkującej wytknięciem uchybienia lub nie zwrócono uwagi w trybie art. 37 § 4. W takim przypadku dopuszczalne jest tylko jednoczesne usunięcie z akt osobowych sędziego odpisów wszystkich pism i postanowień, o których mowa w § 3 i art. 37 § 6.”;

Po 12.10:

b) § 4 otrzymuje brzmienie:
„§ 4. Po upływie pięciu lat od wytknięcia uchybienia w trybie określonym w § 1, na wniosek sędziego, prezes właściwego sądu zarządza usunięcie z akt osobowych sędziego odpisu postanowienia, o którym mowa w § 3, jeżeli w tym okresie nie stwierdzono kolejnej oczywistej obrazy przepisów przy rozpoznawaniu sprawy przez sąd odwoławczy, skutkującej wytknięciem uchybienia lub nie zwrócono uwagi w trybie art. 37 § 4. W takim przypadku dopuszczalne jest tylko jednoczesne usunięcie z akt osobowych sędziego odpisów wszystkich postanowień i pism, o których mowa w § 3 i art. 37 § 4b.”;

iga
30.11.2009 12:55:10

poniewaz lecę po córkę do szkoły proszę o analizę tego fragmentu uzasadnienia TK, który orzekł o zgodności z konstytucją art. 27 w zakresie odwołania prezesa przez Ministra (bez zgody samorządu lub KRS ) z powodu rażących zaniedbań służbowych - chcę się upewnić, że tak jest :


8/2A/2004

WYROK
z dnia 18 lutego 2004 r.

Sygn. akt K 12/03*


(...)




5. Ocena zgodności art. 27 ustawy z 27 lipca 2001 r – Prawo o ustroju sądów powszechnych z art. 10 i art. 173 Konstytucji



Z istotną nowością normatywną mamy natomiast do czynienia w przypadku mechanizmu odwoływania prezesów sądów powszechnych. Przede wszystkim wymaga podkreślenia, że pierwotna regulacja z 1985 r. (art. 30 § 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1985 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych, Dz. U. z 1985 r. Nr 31, poz. 137) składała w ręce kolegium sądu wojewódzkiego jedynie prawo niewiążącego wydawania opinii w kwestii powołania i odwołania prezesów. Minister Sprawiedliwości mógł nadto, w myśl art. 30 § 2 ustawy zasięgnąć opinii organizacji politycznych i społecznych działających w sądzie. Instytucja zaś wiążącego sprzeciwu wobec odwołania pojawiła się po raz pierwszy dopiero wraz z nowelą grudniową do tej ustawy z roku 1989 (art. 30; Dz. U. z 1989 r. Nr 73, poz. 436). Sprzeciw w myśl rozwiązań noweli grudniowej z 1989 r. mogło zgłosić kolegium sądu wojewódzkiego, które nadto, w przypadku prezesów sądów rejonowych, obowiązane było zasięgnąć opinii sędziów tegoż sądu, wyrażonej na zebraniu sędziów (art. 30 § 2 in fine). Z kolei stan prawny obowiązujący bezpośrednio przed dniem wejścia w życie nowego Prawa o ustroju sądów powszechnych z 2001 r. (art. 291) uzależniał odwołanie przez Ministra Sprawiedliwości osób pełniących te funkcje od braku sprzeciwu ze strony zgromadzenia ogólnego sędziów sądów apelacyjnych i okręgowych.

Aktualny, podlegający kontroli konstytucyjności w niniejszej sprawie, art. 27 ustawy, znosząc instytucję wiążącego ministra sprzeciwu zgromadzenia ogólnego sędziów, wprowadza dwie merytoryczne przesłanki takiej decyzji, których wcześniej ustawa nie wymagała. Obecnie zamiar takiej decyzji musi być motywowany bądź to przypadkiem rażącego niewywiązywania się przez urzędującego prezesa z obowiązków służbowych, bądź to stanem gdy dalsze pełnienie przez niego tej funkcji z innych powodów nie da się pogodzić z dobrem wymiaru sprawiedliwości, przy czym zamiar odwołania, wraz z pisemnym uzasadnieniem, minister przedstawia Krajowej Radzie Sądownictwa w celu uzyskania opinii. Mechanizm ten jest racjonalny i – w ocenie Trybunału Konstytucyjnego – nie nasuwa zastrzeżeń z punktu widzenia wskazanych wzorców konstytucyjnych.

Aktualnie mamy do czynienia z istnieniem asymetrii w mechanizmach powoływania i odwoływania prezesów sądów apelacyjnego i okręgowego. Asymetria ta wyraża się różną funkcją opinii negatywnej wydawanej przez Krajową Radę Sądownictwa; w pierwszym wypadku ma ona charakter wiążący, w drugim – nie. Trzeba jednak zauważyć, że powołanie i odwołanie służą zasadniczo odmiennym celom: powołanie tworzy pewien ciągły stan osobowej organizacji, odwołanie jest zawsze reakcją na jakieś zdarzenie, czy nową sytuację. W pierwszym przypadku trudno byłoby warunkować ustawowo decyzję o powołaniu wystąpieniem pewnych szczególnych okoliczności, w drugim wskazanie owych „szczególnych okoliczności” jest ze wszech miar pożądane, ponieważ usuwają one z procedury odwoławczej element arbitralności. Już te aspekty instytucji powołania i odwołania uzasadniają możliwość zróżnicowania trybu podejmowania ostatecznej decyzji w obu przypadkach.

Sama odmienność trybu powoływania i odwołania prezesa nie może być uznana za wadliwość przyjętych rozwiązań, ponieważ ze względu na istniejące zasadnicze różnice w ujęciu przesłanek odpowiednich decyzji stosowane procedury nie muszą być symetryczne. W wypadku odwołania prezesa, przed upływem kadencji, chodzić powinno zawsze o przyczynę występującą w danym momencie, wskazującą na zagrożenie prawidłowego funkcjonowania sądu. Odmienność trybu powołania i odwołania organu wynikać będzie więc z reguły stąd, że przesłanki odwołania są z reguły wymierne i łatwiej weryfikowalne. Co do zasady nie można zakwestionować, ze względu na podane wzorce konstytucyjne art. 10 i 173 Konstytucji, samej kompetencji Ministra Sprawiedliwości, stwarzającej mu możliwość efektywnego działania w takich sytuacjach i wyłączenia stanowczych kompetencji organu kolegialnego, jakim jest organ samorządu sędziowskiego lub Krajowa Rada Sądownictwa, do wyrażenia sprzeciwu wobec podejmowanych przez Ministra decyzji. Ocena konstytucyjnej poprawności zastosowanego rozwiązania w badanej ustawie musi jednak uwzględniać fakt występowania na tle analizowanych regulacji istotnie różniących się przyczyn odwołania prezesa, o których mowa w art. 27 ustawy, a mianowicie „rażące niewywiązywanie się z obowiązków” oraz „dobro wymiaru sprawiedliwości”.

Pojęcie „rażącego niewywiązywania się z obowiązków”, odwołujące się do podobnych sformułowań funkcjonujących w wielu innych kontekstach normatywnych, jest bardziej sprecyzowane i zarazem przewidywalne co do kierunku stosowania niż druga z przesłanek zawartych w art. 27 ustawy „dobro wymiaru sprawiedliwości”. Jak wynika z wywodów przedstawiciela Krajowej Rady Sądownictwa w toku rozprawy orzecznictwo dyscyplinarne wypracowało jednak właściwe rozumienie określenia „rażące”. Przypadki „rażącego niewywiązywania się z obowiązków” dają się bez większych trudności zdefiniować i skonkretyzować na podstawie całokształtu regulacji dotyczących funkcjonowania sądownictwa i administracji sądowej.

Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego kompetencja Ministra Sprawiedliwości do odwołania prezesa sądu z powodu „rażącego niewywiązywania się z obowiązków”, właśnie dlatego, że opiera się na dających się określić, przewidywalnych przesłankach odnoszących się do okoliczności, które wymagają natychmiastowej i zdecydowanej reakcji (niewywiązywanie jest kwalifikowane jako „rażące” – nie zawiera ryzyka nadmiernego i arbitralnego wkraczania organu władzy wykonawczej w obszar funkcjonowania sądu, a tym samym nie może być uznane za naruszenie zasady równowagi władz i niezależności władzy sądowniczej. Zdecydowanie inaczej kształtuje się jednak sytuacja w wypadku zaistnienia przesłanki, jaką jest „dobro wymiaru sprawiedliwości”.

Pojęcie „dobra wymiaru sprawiedliwości” jest klasyczną klauzulą generalną, o niewyraźnie zakreślonych konturach znaczeniowych. Dobro wymiaru sprawiedliwości zwłaszcza jako przesłanka samodzielna, przeciwstawiona przesłance „rażącego naruszenia obowiązków”, obejmuje elementy niezwiązane wprost z oceną postępowania osoby odwoływanej, ale przede wszystkim te, które związane są z zewnętrznym oglądem wymiaru sprawiedliwości, z okolicznościami, które pośrednio mogą rzucać cień na osobę sprawującą daną funkcję i podważać zaufanie określonej społeczności do sądu. Nacisk jest tu położony wyraźnie nie tyle na subiektywną naganność postępowania takiej osoby, ale na okoliczności nie do końca wymierne i weryfikowalne, które jednak w opinii publicznej mogą wytwarzać niekorzystny obraz wymiaru sprawiedliwości. W takich wypadkach interes danej osoby pełniącej funkcje powinien ustąpić wobec interesu publicznego, jakim jest istnienie zaufania do instytucji wymiaru sprawiedliwości. Taki sposób pojmowania przesłanki „dobro wymiaru sprawiedliwości” wynika też z dotychczasowej praktyki związanej z podejmowaniem decyzji opartych na tej przesłance (występującej w art. 43 § 1 k.p.c., art. 110 § 5 lub art. 37 k.p.k.). Owa niewymierność stosowanych kryteriów jest w sposób konieczny wkomponowana w istotę tej klauzuli w tym właśnie celu, aby maksymalnie gwarantować obiektywny obraz instytucji wymiaru sprawiedliwości jako instytucji zaufania publicznego w sytuacjach, które nie dadzą się precyzyjnie normatywnie opisać i przewidzieć. Jednocześnie jednak z tych powodów dyskrecjonalność decyzji organu podejmującego decyzję w oparciu o tę przesłankę jest bez porównania większa, co może prowadzić do nadmiernie szerokiego czy wręcz arbitralnego wykorzystywania tej przyczyny odwołania prezesa sądu.

Analizowane rozwiązanie umożliwia podjęcie decyzji przez ministra sprawiedliwości o odwołaniu prezesa także wtedy, kiedy opinia Krajowej Rady Sądownictwa jest negatywna, a więc ocena wystąpienia przesłanki „dobro wymiaru sprawiedliwości” była odmienna od tej, którą kierował się organ władzy wykonawczej. Takie rozwiązanie może prowadzić w konsekwencji do naruszenia niezależności sądu, a jest to – obok gwarancji niezawisłości sędziowskiej (art. 178 Konstytucji), drugie podstawowe kryterium określające pozycję władzy sądowniczej w systemie organów państwowych (art. 173). Nie można tu pomijać faktu, że do kompetencji prezesa sądu należą, jak wskazywano, nie tylko funkcje z zakresu administracji sądowej, ale także pewne funkcje jurysdykcyjne zastrzeżone ustawowo dla prezesa sądu (np. związane z przydziałem spraw poszczególnym sędziom art. 28 § 1 ustawy o u.s.p.).

Jak trafnie stwierdził Trybunał Konstytucyjny w orzeczeniu z 9 listopada 1993 r., K. 11/93: „Jeżeli stanowisko prezesa łączy się z wykonywaniem czynności jurysdykcyjnych to oddanie kompetencji do powoływania i odwoływania prezesa w ręce organu administracyjnego narusza zasadę niezależności sądu”. Pogląd ten sformułowany, na tle innego stanu prawnego „od rządami poprzednio obowiązujących przepisów konstytucyjnych, w odniesieniu do zmian polegających na wyłączeniu kompetencji samorządu sędziowskiego z procedury powoływania i odwoływania prezesa, w obecnym stanie konstytucyjnym zachowuje, ze względu na konstytucyjną pozycję Krajowej Rady Sądownictwa (art. 186), aktualność w takim zakresie, w jakim pozostawia Ministrowi Sprawiedliwości swobodę podjęcia decyzji o odwołaniu prezesa na podstawie niedookreślonej i nie w pełni weryfikowalnej przesłanki, jaką jest „dobro wymiaru sprawiedliwości” bez uwzględnienia stanowiska Krajowej Rady. Krajowa Rada Sądownictwa, pomimo swojego mieszanego składu jest, jak się wskazuje w doktrynie konstytucyjnej (por. np. B. Banaszak, Prawo konstytucyjne, wyd. II, Warszawa 2001, s. 619) organem pozajudykacyjnym, należącym jednak do organów władzy sądowniczej Za poglądem takim przemawia systematyka Konstytucji i umiejscowienie przepisu art. 186 w rozdz. VIII (Sądy i Trybunały). Zważywszy na pozycję ustrojową Krajowej Rady i jej funkcje (stoi na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów) uwzględnienie w procedurze odwoływania prezesa jej sprzeciwu (w postaci negatywnej opinii) w odniesieniu do okoliczności związanych z zaistnieniem przesłanki „dobra wymiaru sprawiedliwości” należy uznać za niezbędną gwarancję realizacji zasady niezależności sądów.

Pisemne uzasadnienie zamiaru odwołania prezesa sądu przez ministra musi zawierać, w każdym przypadku, szczegółowe wskazanie konkretnej przyczyny zamierzonej decyzji, formułowane ze świadomością, że rozpatrywane ono będzie przez gremium o najwyższym stopniu profesjonalizmu i rozeznaniu w skomplikowanej i delikatnej materii funkcjonowania władzy sądowniczej oraz doskonale rozumiejącego istotę dobra wymiaru sprawiedliwości, a także, że następować to będzie z zastosowaniem całkowicie przejrzystych procedur demokratycznych. Możliwość wyrażenia stanowczego sprzeciwu wobec odwołania prezesa w drodze negatywnej opinii – daje Krajowej Radzie rzeczywisty środek publicznego kontrolowania zasadności zamiarów Ministra Sprawiedliwości z punktu widzenia właściwie pojętego dobra wymiaru sprawiedliwości.

Wydaje się także, że Krajowa Rada Sądownictwa, rozpatrując okoliczności konkretnej spraw z dystansu wynikającego z jej strukturalnego umiejscowienia, może lepiej niż samorząd sędziowski (zgromadzenie ogólne sędziów konkretnego sądu), z natury rzeczy skazany na pewną intersubiektywizację wynikającą z lokalnych uwarunkowań, ocenić dany przypadek poprzez pryzmat dobra wymiaru sprawiedliwości.

Z powyższych względów orzeczono jak w sentencji.

--------------------------------------------------------------------------------

* Sentencja została ogłoszona dnia 4 marca 2004 r. w Dz. U. Nr 34, poz. 304.

AQUA
30.11.2009 16:49:13

Projekt z 12.10.:

w art. 27:
a) § 1-4 otrzymują brzmienie:
„§ 1. Prezes i wiceprezes sądu apelacyjnego oraz prezes i wiceprezes sądu okręgowego może być odwołany przez Ministra Sprawiedliwości w toku kadencji w przypadku:
1) rażącego niewywiązywania się z obowiązków służbowych,
2) gdy dalsze pełnienie funkcji z innych powodów nie da się pogodzić z dobrem wymiaru sprawiedliwości.
§ 2. Odwołanie prezesa albo wiceprezesa sądu apelacyjnego bądź prezesa albo wiceprezesa sądu okręgowego następuje po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Sądownictwa. Zamiar odwołania, wraz z pisemnym uzasadnieniem, Minister Sprawiedliwości przedstawia Krajowej Radzie Sądownictwa w celu uzyskania opinii. W przypadku, o którym mowa w § 1 pkt 2, negatywna opinia Krajowej Rady Sądownictwa jest dla Ministra Sprawiedliwości wiążąca.
§ 3. Jeżeli Krajowa Rada Sądownictwa, w terminie miesiąca od przedstawienia zamiaru odwołania prezesa albo wiceprezesa apelacyjnego bądź prezesa albo wiceprezesa sądu okręgowego nie wyda opinii, uważa się, że opinia jest pozytywna.
§ 4. W razie złożenia przez prezesa albo wiceprezesa sądu apelacyjnego bądź prezesa albo wiceprezesa sądu okręgowego rezygnacji z pełnionej funkcji w trakcie kadencji, Minister Sprawiedliwości odwołuje go bez zasięgania opinii, o której mowa w § 2.”,
b) po § 4 dodaje się § 5 w brzmieniu:
„§ 5. Przepisy § 1-4 stosuje się do odwołania prezesa i wiceprezesa sądu rejonowego, z tym że określone w tych przepisach uprawnienia i czynności Ministra Sprawiedliwości oraz Krajowej Rady Sądownictwa wykonują, odpowiednio, prezes sądu apelacyjnego i zgromadzenie ogólne sędziów apelacji.”;



Moim zdaniem tego nie ruszymy, bo jest zgodnie z orzeczeniem TK.

magdam
30.11.2009 21:01:25

Wg mnie to dobrze Ci się iga wydaje.
Dlatego warto zastanowić się nad sensownym katalogiem obowiązków służbowych prezesa - musiałyby się sprowadzać do czynności faktycznie administracyjnych.
Oczywiście wiadomo, że największe dla sędziów niebezpieczeństwo wiąże się z kompetencjami nadzorczymi MS-u i wykonywaniem tych obow. za pośrednictwem prezesów.
Trzeba, próbować, jak najbardziej ograniczyć kompetencje nadzorcze MS albo/i próbować wprowadzić taki zapis, jak był przed 2001 - żeby konieczna była opinia zebrania sędziów danego sądu i opinia kolegium albo/i żeby dla punktu 1 opinia KRS też była wiążąca. Wg mnie nie ma potrzeby rozróżniania tych dwóch przypadków, bowiem naruszenie obow. służb. dla różnych ministrów i z różnych względów może być rażące lub nie. MS jest wł. wyk., proponowany system odwołania prezesów przy takich kompetencjach nadzorczych, jakie MS ma, rodzi niebezpieczeństwo, że w pewnych syt. MS ze względów politycznych będzie naciskał na prezesów, a ci bojąc się o "stołek" na sędziów (sędziego) .
No chyba, że TK założył nieskazitelny charakter ministra.
Obecnie proponowany w art. 27 mechanizm jest zbytnim ułatwieniem dla MS do wywierania presji na prezesów (praktycznie MS może robić co chce z prezesami, są zdani na jego łaskę i niełaskę) - TK zdaje się tego nie zauważyło :sad:
Rozumiem, że opinie zebrań i kolegium mogą zawierać elementy subiektywne, ale umożliwią spojrzenie na konkretny przypadek z różnych stron.

amelius
01.12.2009 10:21:40

Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego kompetencja Ministra Sprawiedliwości do odwołania prezesa sądu z powodu „rażącego niewywiązywania się z obowiązków”, właśnie dlatego, że opiera się na dających się określić, przewidywalnych przesłankach odnoszących się do okoliczności, które wymagają natychmiastowej i zdecydowanej reakcji (niewywiązywanie jest kwalifikowane jako „rażące” – nie zawiera ryzyka nadmiernego i arbitralnego wkraczania organu władzy wykonawczej w obszar funkcjonowania sądu, a tym samym nie może być uznane za naruszenie zasady równowagi władz i niezależności władzy sądowniczej. Zdecydowanie inaczej kształtuje się jednak sytuacja w wypadku zaistnienia przesłanki, jaką jest „dobro wymiaru sprawiedliwości”.

Gdybym posłużył się w uzasadnieniu wyroku podobnym rozumowaniem,, sąd odwoławczy zarzuciłby oczywistą dowolność w ocenie i uchylił wyrok. Okazuje się szanowny Trybunał Konstytucyjny może napisać wszystko.

iga
01.12.2009 20:15:34

:sad:

a przecież w 1993r TK orzekł tak:

Jeżeli stanowisko prezesa łączy się z wykonywaniem czynności jurysdykcyjnych to oddanie kompetencji do powoływania i odwoływania prezesa w ręce organu administracji narusza zasadę niezależności sądu. Taka bowiem konstrukcja dopuszcza wpływ organu administracyjnego na czynności jurysdykcyjne przez obsadzenie stanowiska, z którym wykonywanie tych czynności jest związane.

kreaounds
19.07.2009 o 12:45

Dobry wieczór Panie i Panowie Sędziowie!
Potrzebuję Waszej pomocy w sprawie, której jestem stroną. (Jeśli administrator przesunie mój wątek do działu Help for student nie obrażę się…) 🙏🏻

Sprawa rzecz jasna cywilna.

Otrzymałem wyrok pierwszej instancji, mój „rofesjonalny pełnomocnik” nie spisał się. Jestem z niego niezadowolony i chcę mu cofnąć pełnomocnictwo, zabrać dokumenty i pójść dwie ulice dalej do innej kancelarii, ale nagli mnie termin na odwołanie. Nie chcę oczywiście, aby je pisał mój dotychczasowy pełnomocnik.

Jak wygląda zatem procedura zmiany pełnomocnika. Nowy adwokat musi w końcu zapoznać się z kilkoma tomami akt, a na to potrzeba czasu - czas na odwołanie biegnie…

Wiem, że termin na odwołanie jest określony w ustawie. Czy sąd w takim wypadku (zmiana pełnomocnika, który musi zapoznać się z aktami) może go wydłużyć? Jeśli tak, to o ile?

Darkside
19.07.2009 o 13:23

sorrki ale porad prawnych nie udzielamy ❌

kreaounds
19.07.2009 o 13:44

Po poradę prawną pójdę do nowego adwokata w poniedziałek, ale od Was chciałem się dowiedzieć czego mogę się spodziewać.

Co do porad prawnych. Gdybyście ich udzielali to na pewno zarobilibyście więcej niż w sądzie.

Pozdrawiam.

Darkside
19.07.2009 o 15:27

co innego pomoc w rozwiązywaniu kazusów na poziomie akademickim, co innego pomoc w konkretnej sprawie.